MAVZU: Nikolay Alekseevich Nekrasov
Reja:
Nikolay Alekseevich Nekrasovning hayoti va ijodi
Elena Andreevna Nekrasovning mehribon onasi
Nikolay Alekseevich Nekrasovning bolalik yillari
Nikolay Alekseevich Nekrasovning she’rlari
Foydalanilgan adabiyotlar
(1821–1878)
Taniqli rus shoiri Nikolay Alekseevich Nekrasovning bolalik yillari Volga boʻylarida – oʻzi tugʻilib oʻsgan joylarda oʻtgan edi. Shoirning yoshlik tarbiyasida oqila onasining roli katta boʻlgan. Shu bois u keyinchalik “Ona” poemasini onasiga bagʻishlab yozgan edi. Oʻgʻlining dehqon bolalari bilan oʻynashi, yayrab yurishini xohlagan ona – Yelena Andreevna boʻlajak shoirning xalqparvarlik ruhida tarbiyalanib oʻsishiga munosib hissa qoʻshgan edi.
Bugina emas, Nekrasovning enagasi ham hayot va xalq ijodi ruhi bilan sugʻorilgan ajoyib ertaklar aytib, boʻlajak shoir xayolotini qanoatlantirar edi. Shu-shu Nekrasov ertaklarni juda sevib qoldi. Oʻz Vatanining dala va oʻrmonlariga, qor va sovuqlariga, bahorgi “yashil shovqiniga” muhabbat bogʻladi. Shoirning otasi Aleksey Sergeevich Nekrasov ancha keksa, ammo qashshoq oilaga mansub. Odam qattiqqo'l va qo'pol. Otaning sevimli mashg'uloti itlar bilan ov qilish edi. Nekrasovning onasi Elena Andreevna hayratlanarli darajada yumshoq, mehribon, yaxshi o'qimishli ayol bo'lib, u qo'pol va cheklangan eriga mutlaqo zid edi. Elena Andreevna bolalarni tarbiyalash bilan jiddiy shug'ullangan, ularga ko'p o'qigan, pianino chalgan va ular uchun qo'shiq kuylagan. Shoirning so'zlariga ko'ra, u "ajoyib ovozli qo'shiqchi" edi.
Nekrasov dehqon bolalari bilan hamisha hamnafas boʻlganligi uchun dovyurak, botir va jasoratli bola boʻlib oʻsdi. Boʻlajak shoir 10 yoshga toʻlganda uni Yaroslavl gimnaziyasiga oʻqishga berishadi. 1837 yilning yozida Nekrasov gimnaziyani tark etdi. Beshinchi sinfdan keyin otam Nekrasovni gimnaziyadan olib, Sankt-Peterburgga Dvoryan polkiga – harbiy maktabga o‘qishga jo‘natadi. Biroq, yigit yaxshi ta'lim olish uchun Universitetga kirishga qaror qildi. Yaroslavl.Gimnaziyada ta'lim yomon tashkil etilgan.
Har bir qoidabuzarlik uchun ular o'z shogirdlarini qattiq jazoladilar. Oʻqituvchilar bilimga havasmand, isteʼdodli bolaga durust saboq bera olmadilar. Natijada u gimnaziyani tashlab, mustaqil oʻqishga berilib ketadi. Otasi uning ofitser boʻlib yetishishini istar edi. Shuning uchun ham uni Peterburgdagi kadetlar korpusiga oʻqishga yuboradi. Lekin ilm-fan choʻqqilarini egallashga intilgani tufayli Peterburg universitetiga oʻqishga kiradi. Ammo otasi oʻgʻlining oʻzboshimchaligidan tajang boʻlib, moddiy yordam bermay qoʻyadi. Biroq maqsad yoʻlida sobitqadam Nekrasov moddiy mahrumliklar sharoitida yashash va olgʻa harakat qilishga intiladi. Ana shu yillarda oddiy odamlar turmushi ogʻir ekanligini sezadi va umrining oxirigacha ular haqida toʻlib-toshib kuylaydi.
Nekrasov Sankt-Peterburgga kelganida hali o'n yetti yoshga to'lmagan edi. Qiyin vaqt keldi. U otasiga xat yozdi, lekin u yordam berishdan bosh tortdi. Universitetga kirishning iloji bo'lmadi: gimnaziyada olingan bilimlar juda kam bo'lib chiqdi. U universitetga kirishni orzu qilishda davom etdi va imtihonlarga qattiq tayyorlandi. Nekrasov ko'p ishladi: u ko'p o'qidi, she'rlar va dramalar, hikoyalar va hikoyalar yozdi. Nekrasov dehqonlar toʻgʻrisida, ayniqsa, koʻp sheʼrlar yozadi. Bu sheʼrlarni oʻqir ekansiz, goʻyo dehqonlarning oʻzlari oʻz ogʻir mehnatlari va qaygʻu-alamlari haqida soʻzlab berayotganday tuyuladi. Nekrasov ularning hayotini shunchalik yaxshi bilar, ularni oʻziga shunchalik yaqin tutardi. Nekrasovning sheʼrlari goʻzal, ohangdor, juda boy va ayni zamonda juda sodda tilda yozilgan edi. Bu tilni u Yaroslavl gubernasidagi qishloqda oʻtkazgan bolalik yillarida oʻrgangan edi. U dehqonlar tilini juda yaxshi bilardi, bu uning sheʼrlarida ham shunday oddiy, tabiiy va ravon jaranglaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |