Neftni qayta ishlashni rivojlantirish tarixi Neftni qayta ishlash jarayonida olinadigan mahsulotlar Neftni qayta ishlashning asosiy bosqichlari

III. Neftni qayta ishlashning asosiy bosqichlari

Neftni qayta ishlash zavodiga kirib kelish paytidan boshlab, undan olinadigan neft mahsulotlari quyidagi asosiy bosqichlardan о‘tkaziladi:

1. 
   Neftni qayta ishlashga tayyorlash.
   
2. 
   Neftni birlamchi qayta ishlash.
   
3. 
   Neftni ikkilamchi qayta ishlash.
   
4. 
   Neft mahsulotlarini tozalash (1 – rasm ).
   

Neftni qayta ishlashga tayyorlash

Neftni qayta ishlashda qо‘llaniladigan qurilmalarni yuqori ish kо‘rsatgichlarini ta’minlash uchun neftni uzatishdan oldin tarkibidagi tuzning miqdori 6 g/l va suvniki esa 0,2% dan yuqori bо‘lmasligi kerak. Shuning uchun neft qayta ishlash jarayoniga kirib kelgunga qadar qо‘shimcha holatda suvsizlantiriladi va tuzsizlantiriladi.

Tuzsizlantirishda elektr tuzsizlantirish qurilmasidan о‘tkaziladi (3.2- rasm). Neft ikki oqimli nasoslar (1) yordamida isitgich (2) orqali haydaladi va u yerda qayta ishlangan bug‘ yordamida qizdiriladi.

1-rasm. Neftni qazib olish, konda tayyorlash va neftni qayta ishlashga haydashning umumiy sxemasi

2-rasm. Neftni qayta ishlaydigan zavodning texnologik oqimi (soddalashtirilgan sxema):

I – neftni qayta ishlashga tayyorlash; II – neftni birlamchi haydash; III – neftni ikkilamchi qayta ishlash; IV – neft mahsulotlarini tozalash

3.3– rasm.: Elektr usulda neftni tuzsizlantirish qurilmasining prinsipial sxemasi:

1,5-nasos; 2-qizdirgich; 3-tindirgich; 4-birinchi pog‘onadagi elektr degidrotor; 6-ikkinchi pog‘ona elektr degidrotor. I-xom neft; II-deemulgator; III-suvni tashlash; IV-ishqorli suvni uzatish; V-neftni tuzsizlantirish va suvsizlantirish.


Xulosa

Neftni qayta ishlash jarayonlarini Rossiya, Buyuk Britaniya, Fransiya, Germaniya, Polsha va Ruminiya davlatlarida dastlabki davrining boshlanishi, shu jumladan Forg‘ona vodiysida D.P.Petrov tomonidan neft qazib olish va bir qator konlarning ochilishi, boshlang‘ich davrda tovar kerosinning asosiy tavsiflari, neftni qayta ishlashda olinadigan mahsulotlarning turi va ularni ishlab chiqarish jarayonlari, metanol olish texnologiyasi, neftni qayta ishlashga tayyorlash va uning sxemalari tо‘g‘risidagi ma’lumotlar keltirilgan.

Nazorat savollar:

1. Neftni qayta ishlash jarayonlari qachon boshlangan.

2. Neftni qayta ishlash zavodi haqida ma’lumot bering.
3. Neftni qayta ishlash jarayonlarida qanday turdagi mahsulotlar olinadi.
4. Neftni qayta ishlash bosqichlarini izohlang.
5. Avtomobil benzinini olish texnologiyasini izohlang?
6. Dizel yoqilg‘isini olish texnologiyasini izohlang?
7. Reaktiv yoqilg‘ini olish jarayonini ketma-ketligini izohlang?
8. Neftni qazib olish, konda tayyoralsh va neftni qayta ishlashga haydashning umumiy jarayonini tushuntirib bering?