Neft mahsulot

10– GÒS; 11– iste’molchilar, L– magistral gaz quvuri uzunligi.
Magistral gaz quvurining chiziqli bo‘limi. Bunga BKS dan GÒS gacha bo‘lgan quvur uzunligi kirib, u BKS yordamida haydalgan gazni iste’molchilarga yetkazib berish uchun xizmat qiladi.
Magistral gaz quvurining sun’iy va tabiiy to‘siqlar orqali o‘tgan bo‘limi magistral gaz quvurini to‘siqlarning osti yoki ustidan o‘tkazish uchun xizmat qiladi. O‘tish bo‘limlarining konstruksi- yalari to‘siqlar turiga ko‘ra: arka, to‘sin va osib qo‘yilgan ko‘rinishda bo‘ladi.
Oraliq KS. Ularning asosiy vazifalari, quvurning gidravlik qarshiliklari natijasida kamaygan gaz bosimini boshlang‘ich bosim darajasiga ko‘tarish va uni yana magistral gaz quvuriga haydashdir. Har bir oraliq KS larida 3 ta texnologik jarayon bajariladi:
^{— gazni mexanik aralashmalardan tozalash;
— gaz bosimini oshirish;
— siqilgan gazni sovitish va yana quvurga haydash.
Oraliq KS lari orasidagi masofa gidravlik hisob orqali aniqlanadi.}
Elektrokimyoviy himoya vositalari yer osti magistral quvur- larini tuproq, daydi toklar va bakteriyalar korroziyasidan himoya qilish uchun xizmat qiladi. Himoya vositalari sifatida turli quv- vatga ega bo‘lgan katod stansiyalari, protektor va elektrodrenaj qurilmalari ishlatiladi. Katod stansiyalari va protektor qurilma- lari orasidagi masofa hisoblash orqali aniqlanadi.
Yer osti gaz ombori gaz iste’molining mavsumiy notekisligi- ning bir xilda bo‘lishini ta’minlash uchun xizmat qiladi, ya’ni bahor-yoz faslida ortiqcha gazlar yer osti gaz omboriga haydala- di, kuz-qish faslida esa yetishmaydigan gazlar miqdori yer osti gaz omboridan olinib iste’molchilarga uzatiladi.
Gaz taqsimlash stansiyasi (GÒS) quvurlar orqali oqib kelgan yuqori bosimli gazni kerakli past bosimga kamaytirib berish uchun xizmat qiladi. GÒS da gazning bosimi 3,6 va 12 atmosfera bosimi- gacha kamaytiriladi. Shular bilan bir qatorda gaz qo‘shimcha odo- rantlanib gaz tarmoqlari orqali iste’molchilarga yuboriladi.


^{4.4. Magistral neft quvurining tarkibi va vazifalari}
Magistral neft quvuri tarkibiga bosh qurilmalar; bosh nasos stansiyasi; quvurning to‘g‘ri chiziqli bo‘limi; oraliq nasos stansi- yalari; turli to‘siqlar orqali o‘tish bo‘limlari; elektrokimyoviy
himoya (EKH) vositalari; elektr va aloqa liniyalari; ta’mirlash va quvurni ishlatish obyektlari kiradi (8- rasm).





^{8- rasm. Magistral neft quvuri tarkibining umumiy chizmasi:
1 – neft quduqlari; 2 – bosh qurilmalar; 3 – bosh nasos stansiyasi (BNS);
4– quvurning chiziqli bo‘limi; 5 – sun’iy to‘siqlar; 6– oraliq nasos stansiya-
lari (ONS); 7– tabiiy to‘siqlar; 8– EKH vositalari; 9– neftni qayta ishlash
zavodi yoki uzatuvchi neft ombori; L – magistral neft quvurining uzunligi.}


Bosh qurilmalar. Ularning asosiy vazifalari quduqlardan oli- nayotgan neftni suvlar, mineral tuzlar, mexanik qo‘shimchalardan tozalash va uni iste’molchilarga jo‘natishga tayyorlab berishdan iborat.
Bosh nasos stansiyasi. Uning vazifasi jo‘natishga tayyorlangan neftni kerakli bosimda quvurga haydashdan iborat. Neftni magis- tral neft quvuriga haydashda porshinli va markazdan qochma kuchli nasoslardan foydalaniladi.
Oraliq nasos stansiyalari. Ularning asosiy vazifalari neft oqimining gidravlik qarshiliklar natijasida yo‘qotilgan bosimini birlamchi bosimgacha ko‘tarib berish va yana quvurga haydash- dan iborat.
Neftni qayta ishlash zavodi vazifasi. Quvur yoki boshqa trans- port turi orqali olib kelingan neftni fraksiyalab kerakli neft mah- sulotlarini ajratib olish va ularni iste’molchilarga jo‘natishdan iborat. Neftni qayta ishlash jarayonida undan 600 dan ortiq neft mah- sulotlari ajratib olinadi.
Magistral neft quvurining qolgan obyektlari magistral gaz quvurining obyektlari bajaradigan ishlarni bajaradi.


3 1