Neft gаz texnologiyasi

Quduq tubiga issiqlik usulida ta’sir etish

Ko’plab neft quduqlarida quduq tubi qismiga parfin va smolalar qotib qolishi kuzatiladi. Parafinsizlantirish uchun kimyoviy usullar bilan bir qatorda issiqlik usullari ham qo’llaniladi. Issiqlik usulida qotib qolgan parafinlarni eritib er yuziga chiqariladi.

Quduq tubini isitish uchun quduqqa issiq neft haydaladi yoki elektro isitkichlardan foydalaniladi.
Quduq tubini qizdirish uchun mo’ljallangan neft o’lchov idishda harakatlanuvchi bug’ qurilmasi PPU yordamida qizdiriladi. Isitilgan suyuqlik quduqqa NKQ orqali haydaladi. Quduqning xalqa qismidan haydalsa, quduq devorini qizdirish uchun juda ko’p issiqlik sarflanadi.
Quduq tubini qizdirish uchun elektr isitkichlardan ham foydalaniladi. Quduq tubini qizdirish samarali bo’lib, quduq debiti 1 dan 12 martagacha ortadi. Uning ta’siri 2-10 oygacha davom etadi.


Қудуқлар маҳсулдорлигининг пасайиши сабаблари.
Қудуқларни ишлатиш жараёнида вақт ўтиши билан бу қудуқларнинг маҳсулот миқдори камаяди.
Маълумки, қудуқнинг маҳсулот миқдори асосан тоғ жинсларининг ўтказувчанлигига боғлиқ.

Бу ерда: q_н - қудуқнинг маҳсулот миқдори;

k - ўтказувчанлик коeффисиенти;
h - қатлам қалинлиги;
P_қат - қатлам босими;
P_{қуд.туби}- қудуқ туби босими;
R_к - таъмин контури радиуси;
r_қуд - қудуқ радиуси;
C₁ C₂ - қудуқнинг гидродинамик номукаммаллик коeффисиенти.
Тоғ жинсларининг табиий ўтказувчанлиги ҳам турли сабабларга кўра вақт ўтиши билан камаяди.
Нефт ва газ қудуқларининг ишлатилиши жараёнида қудуқ туби қисми ўтказувчанлиги парафин, мум ва лойли заррачалар тиқилиб қолиши натижасида камаяди¹.

Қудуқ маҳсулдорлигини оширишнинг асосий йўлларидан бири жинслари ўтказувчанлигини оширишдан иборат.

Ўтказувчанликни ошириш мақсадида кимёвий, механик, иссиқлик ва физик усуллар кўлланилади.

Кимёвий усуллар паст ўтказувчан карбонат тоғ жинсларида яхши натижа беради. Бу усул шунингдек таркибида карбонат қисмлари бўлган сементлашган қумтошларда ҳам муваффақиятли ўтказилиши мумкин.
Механик усуллар одатда зич тоғ жинсларида уларнинг дарзлилигини ошириш мақсадида қўлланилади.
Иссиқлик усуллари ғоваклик каналлари деворини парафин ва мумдан тозалаш учун ва кимёвий усулларни жадаллаштириш учун ишлатилади.
Физик усуллар қудуқ тубидан қолдиқ сув ва майда дисперсли заррачалардан тозалаш учун қўлланилади².