Nazariya javoblari

54. Davlatning hududi
Hudud – davlatning aniq makonda mavjud bo‘lishi. Moddiy negiz davlatning mavjudligi uchun imkoniyat yaratuvchi muhim shartlardan biridir. Hududsiz davlat bo‘lishi mumkin emas. Ma’lum hududga egalik qilishi davlatning birinchi belgisidir. Davlat hududi yer, yer osti boyliklari, havo bo‘shlig‘i va hududiy suvlarni o‘z ichiga oladi; u «qattiq yer»gagina bog‘lanishi mumkin emas. Bu davlat sanab o‘tilgan hududlarda o‘z suveren hokimiyatini amalga oshirishini va ularni boshqa davlatlar va ayrim shaxslarning hujumidan himoya qilish huquqiga ega ekanligini anglatadi
55.Davlatning aholisi	Davlatning ikkinchi belgisi – aholi, ya’ni davlat hududida istiqomat qiluvchi va uning hokimiyatiga bo‘ysunuvchi odamlar hamjamiyati. Xalq vakili, jamiyat a’zolari umumiy madaniy jihatlari va tarixiy ongiga ko‘ra unga mansublik tuyg‘usiga ega bo‘lgan nisbatan keng ijtimoiy guruh sifatida tavsiflanishi mumkin. Muayyan xalqqa mansub odamlar o‘zlarini alohida birlik a’zosi sifatida idrok etadilar. Milliy ong o‘zini umumiy madaniy qadriyatlarga tenglashtirishni, shuningdek, bir millatga mansub shaxslar o‘rtasida g‘oyaviy birdamlik va ruhiy yaqinlik aloqalari mavjudligini nazarda tutadi. Davlat aholisi bir xalqdan tashkil topishi yoki ko‘p millatli bo‘lishi mumkin. Bir davlat hududida mavjud turli milliy guruhlarga nisbatan yagona siyosiy hokimiyati tatbiq etiladi.
56.Элита назарияси	Ушбу назария ХХ аср бошларида вужудга келган бўлиб, (В.Парето ва Г.Моски асарлари) аср ўрталарида янгидан ривожлантирилган (Х.Лассуэл, Д.Сартори, Т.Дай ва бошқалар). Мазкур назариянинг бош ғояси, гўё халқ оммаси давлатни идора этишгақодир эмас, шунинг учун бошқариш жамиятнинг ҳукмрон доираси – элитаси томонидан амалга оширилиши лозим. Элита таркиби турли белгилар (келиб чиқиши, маълумоти, тажрибаси, қобилияти кабилар)га қараб аниқланади. Шу билан бирга, элита таркиби халқ оммаси, яъни уларнинг энг қобилиятли вакиллари ҳисобига ҳам тўлдириб борилиши мумкин. Мазкур назариянинг салбий жиҳати шундаки, унда аҳолининг муайян даражада ҳокимият ишларидан четлаштирилиши назарда тутилади. Шу билан бирга, тарихий ривожланиш давомида ҳатто бугунги кунда ҳам айрим мамлакатлар (асосан монархия бошқаруви шаклидаги давлатлар)да ҳокимият ишлари амалда кишиларнинг ғоят чекланган доираси томонидан олиб борилишини эътиборга оладиган бўлсак, унинг муайян даражада давлат аппаратини шакллантириш амалиётига яқинроқ эканлигини кўрамиз