Nazariy mexanika

 
3. Muvozanat shartining uchinchi shakli 
Tekislikda ixtiyoriy joylashgan kuchlar muvozanatda bo’lishi uchun 
kuchlarning bir to’g’ri chiziq ustida yotmagan uchta A, B va C nuqtalarga 
nisbatan olingan momentlarining yig’indisi nolga teng bo’lishi zarur va yetarlidir. 
0
)
F
(
m
0,
)
F
(
m
0,
)
F
(
m
n
1
k
k
C
n
1
k
k
B
n
1
k
k
A









(3.23) 
 
Eslatma: (3.22) va (3.23) shartlar isbotsiz taklif etildi. 
4.
 
Tekislikda parallel joylashgan kuchlarning muvozanat shartlari 
Agar hamma kuchlar OY o’qiga parallel bo’lsa (52-shakl), u holda
,
0
F
n
1
k
k x



modomiki





n
k
k
n
k
ky
F
F
1
1
va muvozanat sharti quyidagi ko’rinishni oladi: 

A
O
x
B 
1
F

---

54 
0
)
(
,
0
1
0
1






n
k
k
n
k
k
F
m
F
(3.24) 
52-shakl 
Demak tekislikdagi parallel kuchlar muvozanatda bo’lishi uchun, 
kuchlarning algebraik yig’indisi va shu tekislikdagi biror nuqtaga nisbatan 
olingan momentlarning yig’indisi nolga teng bo’lishi zarur va yetarlidir. 
Tekislikda parallel kuchlar muvozanat shartining ikkinchi shakli. 
Tekislikda ixtiyoriy joylashgan parallel kuchlar muvozanatda bo’lishi 
uchun, bu kuchlarga parallel bo’lgan chiziq ustida yotmay turgan ikki A va B 
nuqtalarga nisbatan olingan kuchlar momentlarining yig’indisi nolga teng bo’lishi 
zarur va yetarlidir, ya’ni 
0
)
(
,
0
)
(
1
1






n
k
k
B
n
k
k
A
F
m
F
m
(3.25)