Nazariy ma’lumot

Ishni bajarish tartibi

О‘qituvchi mashg‘ulotning boshlanishida almashlab ekish, uning ahamiyati, almashlab ekish sxemasi va rotatsiya jadvali tо‘g‘risidagi tushunchalarni bayon qiladi. Sо‘ngra respublikamizda qо‘llaniladigan almashlab ekish sxemalari va ular asosida almashlab ekish rotatsiya jadvalini ishlab chiqishni tushuntiradi va har bir kichik guruhga aniq topshiriqlar beradi. Shundan sо‘ng talabalar umumiy tushunchalar bilan tanishib, almashlab ekish sxemasi va rotatsiya jadvalini о‘rganadilar. Keyin topshiriq bо‘yicha har bir kichik guruh aniq almashlab ekish sxemasi asosida almashlab ekish rotatsiya jadvali tuzadilar. Topshiriq bajarib bо‘lingandan sо‘ng har bir kichik guruh taqdimot о‘tkazadi. Olingan natijalar muhokama etilib, mashg‘ulot xulosa bilan yakunlanadi.

Olingan bilimlaringiz asosida ushbu krassvordni yeching!

1							а
2							l
				3			м
	4						а
						5	Sh
6							l
	7						а
	8						b
						9	E
						10	k
11							i
		12					sh

1. Bir necha xil ekin o’stiriladigan almashlab ekish dalasi qanday ataladi ...............?

2. Ekin yaxshi o’smaydigan va eroziyaga uchragan tuproqli yerlarda qanday almashlab ekish sxemalari tavsiya etiladi .....................................................?
3. Ishlab chiqarish maqsadiga va tuproq unumdorligini tiklash usuliga ko’ra qanday almashlab ekish sxemasi qo’llaniladi ………….................................?
4. Almashlab ekishning har qaysi dalasida ma’lum vaqt davomida ekinlarni izchillik bilan navbatlab ekish ………………………………. Deb ataladi?
5. Bir rotasiya davomida yillar va dalalar bo’yicha ekinlarni navbatlash rejasi belgilanadigan jadval qanday ataladi ..............................................................?
6. Yuqori darajada madaniylashtirilgan,kam sho’rlangan va …………tuproqli yerlarda 10 dalali (3:7 va 1:4:1:4) almashlab ekish sxemalari tavsiya etiladi.
7. Agar bitta dalaning katta-kichikligi butun maydonga nisbatan 10% deb qabul qilinsa, unda…………..butun maydonni egallaydi va almashlab ekish 10 dalali bo’ladi.
8. Yettinchi yili g’o’zadan keyin don uchun makkajo’xori,so’ngra siderat uchun ang’izga no’xat yoki……………………..…………...……………..ekiladi?
9. Suv, shamol ta’sirida bo’ladigan o’zgarish..............................deyiladi?
10. Almashlab ekishda ekinlar nomi o’rniga, unga kiradigan o’simliklar guruhi ............................................................................................ ko’rsatiladi?
11. 12 dalali (2:6:1:3) almashlab ekishda nechta dalaga .................. g’o’za ekiladi?
12. Bug’doy va arpa …………………………… ekinlar jumlasiga kiradi?


B/BX/B jadvali

Bilaman	Bilishni xoxlayman	Bilib oldim

Baliq skeliti metodidan foydalanib, mavzuni misollar bilan ko’rsatib bering






Mutanosiblik testi
To’g’ri izchillikni o’rnating

T/r	Savol	Javob
1	O’zbekistondagi sugo’riladigan tumanlar qanday mintaqalarga bo’linadi?	А	Rotasiya
2	Almashlab ekishdan maqsad nima?	B	Terma dala
3	Bir necha xil ekin o’stiriladigan almashlab ekish dalasi qanday ataladi?	С	10 dalali (3:7 ва 1:4:1:4) almashlab ekish. 12 dalali (2:6:1:3) almashlab ekish
4	Yuqori darajada madaniylashtirilgan, kam sho’rlangan va qat’iy yuvilgan tuproqli erlarda qanday sxemalar tavsiya etiladi?	Д	Тuproq–iqlim sharoitiga qarab bо‘z tuproqli va chо‘l mintaqasining tuproqlari
5	Ekinlarni ma’lum tartibda navbat bilan ekish	Е	Ekinlarni yuksak agrotexnika talablari va yer unumdorligi hamda hosildorlikni oshirishni ta’minlash
javob	1- 2- 3- 4- 5-

Mavzu bo’yicha nazorat savollari

1. Almashlab ekishni qo’llashdan maqsad nima?
2. Rotasiya deganda nimani tushunasiz?
3. O’zbekistondagi sug’oriladigan tumanlar qanday mintaqalarga bo’linadi?
4. 10 dalali almashlab ekish qanday tartibda amalga oshiriladi?
5.O’rtacha sho’rlangan yerlarda almashlab ekishning qanday sxemasi qo’llaniladi