Navoiy viloyati pedagog xodimlarni qayta tayyorlash va malakasini oshirish instituti kimyo va ekologiya kafedrasi



Download 1,07 Mb.
Pdf ko'rish
bet33/117
Sana18.07.2021
Hajmi1,07 Mb.
#122742
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   117
Bog'liq
kimyo oqitish nazariyasi va metodikasi fanidan maruzalar matni

 
 
9- Ma’ruza 
Mavzu:  Kimyo darslarida o’quvchilarga ekologik ta’lim-tarbiya berish.  
 
Ma’ruza rejasi: 
1.   O’quvchilarga kimyo darslarida ekologik ta’lim- tarbiya berish. 
2.   Atrof-  muhitni zararlantiruvchi omillar 
3.   Kimyo sanoatining ekologiyasi. 
4.   Atmosfera havosining ifloslanishi. 
 
O’rganiladigan  asosiy  tushunchalar:    Ekologiya  deganda  nimani 
tushinasiz?  Kimyo  darslarida  ekologik  ta’lim  -  tarbiya  berishning  ahamiyati, 
atrof-muhitni  zararlantiruvchi  omillar,  kimyo  sanoatining  ekologiyasi, atmosfera 
havosining ifloslanishi. 
 
Tabiyatni  muhofaza  qilish  -  bugungi  kunning  eng  asosiy  muammolaridan 
biridir.  Jamiyat  va  tabiat,  inson  va  atrof-muhit  o’rtasidagi  munosabatlarni  ongli 
ravishda  boshqargandagina  ekologik  muvozanatga  erishiladi.  Bu  munosabatlar 
mohiyatini  o’quvchilar    ongiga  to’g’ri  yetkaza  olish,  ularning  tabiatga  bo’lgan 
munosabatini ongli ravishda amalga oshira bilishga o’rgatish ekologik ta’limning 
asosiy negizidir.   
O’quvchilarga  ekologik  ta’lim-tarbiya  bershda  kimyo  va  biologiya 
o’qituvchlari  muhum  rol  o’ynaydi.  Kimyo  darslarida  uni  amalga  oshirishda 
tabiatning  bir  butunligi  va  uning  ozaro  aloqadorligiga,  inson  faoliyati  ta’sirida 
tabiatda  sodir  bo’ladigan  o’zgarishlarga  tabiiy  resurslardan  oqilona  foydalanish 
kabi masalalarga alohida et’ibor beriladi. 
Buning  uchun  o’quvchilar  ongida  yangicha  ekologik  tafakkurni 
shakllantirish,  bu  ishda  samarador  tashkiliy  ishlarni  qo’llash-  milliy  tarbiyani 
tizimi oldiga qo’yilgan hayotiy muammolardandir. 


 
28 
 
Bu  masalani  hal  etishda  sinfdan  tashqari  tashkil  etiladigan  ekologik 
tarbiyaviy tadbirlar o’zining mazmunan boyligi, tashkiliy shakllarining serqirraligi 
bilan  ajralib  turadi.  Biz  bu  o’rinda  sinfdan  tashqari  tashkil  etiladigan    ekologik 
tarbiyaning  ayrim  samarador  shakllari  xususida  fikr  yuritishni  lozim  deb  topdik. 
Bundan  ko’zlangan  maqsad  sinf  va  to’garak  rahbarlarini,  tarbiyachilarni  aniq 
uslubiy  tavsiyalar  bilan  qurollantirishdan,  samarador  tashkiliy  shakllarning 
tarbiyaviy jarayondagi o’rni va ahamiyati haqida ma’lumotlar berishdan, ekologik 
tarbiyani  tashkil  etishda  sezilarli  siljish  yasashga  turtki  bo’ladi.  Sinfdan  tashqari 
tashkil  etiladigan  ekologik  tadbirlarning  quyidagi  shakllari  samarador  bo’lib 
hisoblanadi.  
a). an’anaviy bayramlarni nishonlash – 35,3% 
b). tabiat qo’yniga sayohatlar, sayrlar – 21,4% 
v). amaliy va to’garak mashg’ulotlari – 16,1% 
g). ijtimoiy foydali  mehnat  - 9,7% 
d). boshqa omillar – 17,5% 
Ekologik to’garaklar, o’quvchilarni mahalliy ekologik vaziyat bilan kengroq 
tanishtirish,  ularni  vujudga  kelgan  keskinlikni  bartaraf  etishda  ishtirok  etish 
istiqbolini ochadi.  Kimyo  zavodlarning  atrof-muhitga  chiqaradigan  chiqindilari, 
havo  havzasini  ifloslantiradigan  gazlar  va  ularning  inson  salomatligiga,  tirik 
jonzod  va  o’simliklar  dunyosiga  ta’sirini  o’rganishga  to’g’ri  keladi.  Kislorod, 
oltingugurt,  azot,  fosfor,  mineral  o’g’itlar  mavzulari  o’tilganda, zavodning atrof-
muhitni  ifloslantirayotgan  chiqindilari  va  zaharli  gazlarga  alohida  to’talib  o’tish 
kerak.  Buning  sabablari  va  ularni  kamaytirish  yo’llarini  o’quvchilar  bilan 
muhokama  qilishlari  lozim.  Turli  xil  savol-javoblar  o’tkazish  va  bular  asosida 
o’quvchilarda  ekologik  ta’lim  shakllanib  boradi,  ulardan  tabiatga,  o’simliklar 
dunyosiga  va  butun  tirik  mavjudodlarga  bo’lgan  qiziqishi    va  havaslari  ortib 
boradi. 

Download 1,07 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   117




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish