Navoiy kon-metallurgiya kombinati navoiy davlat konchilik instituti "energo-mexanika" fakulteti

Topshiriq jadvallari

Masala 1.1. Jadvalning dastlabki ma'lumotlariga ko'ra.1.1. aniqlash:

a) ma'lum P₂, P₃ va V₁ uchun V₂, m₃ oxirgi hajmi;

b) P₂, kPa ning oxirgi bosimi ma'lum V₁, V₂ va P₁.

Jadval 1.1.

№ вар-та	а)			б)
	р1, кПа	V1, м^3	р2, кПа		V2, м^3	р1, кПа	V1, м^3
1	200	20	400		70	40	20
2	250	30	600		80	50	40
3	300	40	100		90	60	55
4	400	50	800		100	70	60
5	500	60	50		50	80	100
6	600	70	120		40	90	75
7	700	80	1100		30	100	55
8	800	90	250		20	110	45
9	900	100	500		10	120	100
10	1000	110	450		100	130	10

Masala 1.2. Jadvalning dastlabki ma'lumotlariga ko'ra.1.2 aniqlash:

a) ma'lum P₂, T₁, P₂ bilan oxirgi harorat;

b) P₂ ning oxirgi bosimi ma'lum bo'lgan P₁, t₁, t₂.

Jadval 1.2

№ вар-та	а)			б)
	р1, кПа	t1, °C	р2, кПа	р1, кПа	t1, °C	t2, °C
1	200	8	400	40	18	42
2	300	10	600	50	20	46
3	400	12	700	60	32	50
4	500	14	800	70	24	54
5	600	16	900	80	26	58
6	500	18	300	90	28	62
7	400	20	250	100	30	66
8	300	22	200	110	32	70
9	200	24	100	120	34	72
10	100	26	50	130	36	76

Masala 1.3. Gazgoldere bosim p, kPa va t, °C haroratda, gaz V, m₃ hajmini egallaydi. Gaz massasini va gazning og'irligini hisoblang. Dastlabki ma'lumotlar jadvaldan olinadi.1.3.

Jadval 1.3.

№ вар-та	Газ	р, кПа	t, °C	V, м^3
1	Кислород	100	20	150
2	Азот	110	30	200
3	Метан	120	40	250
4	Сероводород	130	50	300
5	Водород	140	60	350
6	Углекислый газ	150	20	400
7	Воздух	160	30	450
8	Аммиак	170	40	500
9	Пропан	180	50	550
10	Гелий	190	60	600

Masala 1.4. Jadvalning dastlabki ma'lumotlariga ko'ra.1.4. aniqlash:

a) V₁, t₁ va t₂ ma'lum V₂, _m3 oxirgi hajmi;

b) ma'lum V₁, V₂ va t₁ ostida t₂, °C oxirgi harorat.

1.4 jadval

№ вар-та	а)			б)
	V1, м^3	t1, °C	t2, °C		V1, м^3	V2, м^3	t1, °C
1	20	18	42		20	70	8
2	30	20	46		40	80	10
3	40	32	50		55	90	12
4	50	24	54		60	100	14
5	60	26	58		100	50	16
6	70	28	62		75	40	18
7	80	30	66		55	30	20
8	90	32	70		45	20	22
9	100	34	72		100	10	24
10	110	36	76		10	100	26

Masala 1.5. m, kg massa miqdori bilan belgilangan va V, m₃ hajmini t aralashmasi haroratida egallagan gaz aralashmasi uchun K aniqlanishi kerak:

1) gaz doimiy aralashmasi;

2) aralashmaning bosimi;

3) aralashmaning tarkibiy qismlarining qisman bosimi.

Dastlabki ma'lumotlar jadvaldan olinadi.1.5.
Jadval 1.5.

№ var-t	m, кг	V, м^3	T, К	Gaz aralashmalarining hajmiy ulushlari
				N2	O2	CO2	H2O	H2
1	20	17	280	50	-	20	-	30
2	22	20	290	-	10	40	50	-
3	25	23	300	30	20	50	-	-
4	28	30	310	45	-	-	5	50
5	30	25	320	-	-	25	50	25
6	32	28	330	-	35	-	20	45
7	35	30	340	15	60	-	-	25
8	38	34	350	30	10	-	60	-
9	40	38	360	-	35	25	-	40
10	42	40	370	-	-	45	25	30

Amaliy ish № 2

TERMODINAMIK JARAYONLARNI HISOBLASH
1. Ishning maqsadi

Gaz va gaz aralashmalarining issiqlik sig'imini, gaz massasi orqali yoki normal sharoitga olib keladigan hajm orqali yetkazilgan yoki ajratilgan issiqlik miqdorini hisoblash bo'yicha amaliy ko'nikmalarga ega bo'lish.

2. Masala yechish uchun formulalar namunalari

Ishni bajarishdan oldin, ushbu bo'limlarni adabiy manbalarda diqqat bilan o'rganib chiqing.

Izoxorik, izobar va izotermik jarayondagi parametrlar o'rtasidagi munosabatlar Sharl, Gey-Lyussak va Boyl-Mariottning qonunlariga bo'ysunishiga e'tibor berish kerak.

Adiabat jarayonida uchta asosiy parametr o'zgaradi. Ularning o'zaro munosabatlari quyidagi tenglamalar bilan tavsiflanadi:

k-adiabataning ko'rsatkichi.

Politropik jarayonda Gazlarning asosiy parametrlari o'rtasidagi munosabatlaradiabat jarayonidagi munosabatlarga o'xshaydi

m-politropaning ko'rsatkichi.

Amaliy ishdagi holat parametrlariga qo'shimcha ravishda quyidagilar hisoblab chiqiladi: L, kJ/kg; q, kJ/kg jarayonining issiqligi va ichki energiya ΔU, kJ/kg o'zgarishi.

Jarayonlarni hisoblashning asosiy formulalari jadvalda keltirilgan.1.

Jadval 1

Jarayonni nomi	Parametrlar orasidagi munosabatlar	Bajargan ishi L	Issiqlik miqdori Q	Jarayon grafilari
				P - diagramma	TS - diagramma
I zoxorik jarayon  = const		L = 0	Q = U Q = cT
i zobarik jarayon P = const		L = PV	Q= cpT
Izotermik jarayon T = const	P11 = P22		Q=L
A diabatik jarayon P^k = const	P11^k = P22^k		Q = 0 Q= L+U

ΔU ning ichki energiyasini o'zgartirish termodinamikaning 1 qonunidan topish mumkin tegishli jarayonga nisbatan.