Navoiy kon- metallurgiya kombinati navoiy davlat konchilik instituti fizikadan tajriba ishlarini bajarish

Qurilmaning tuzilishi va ishlash prinsipi
Qurilma Kulon millidinamometr ikkita chinni izolyatori ustuniga o‘rnatilgan metall sharlar, duralyuminiy plastinasi va unga o‘rnatilgan ebonit tayoqcha, yuqori kuchlanish tok manbai (RNU-NV), tok yoki zaryad miqdorini hamda kuchlanishni kuchaytirishga mo‘ljallangan (RNU-WE) asbob, testr hamda elektr ulash simlaridan tashkil topgan.
Qurilmani ishga tayyorlashda eng avvalo RNU-NV va RNUWE asboblari 220 V o‘zgaruvchan elektr toki tarmog‘iga ulanadi va ularning uyali chiqish kontaktlariga tegishli asboblar ulanadi.
RNU-NVning musbat kontaktiga metall shar, “Yer” kontaktiga ulash simlar ulanadi va ikkinchi tomoni bo‘sh qoldiriladi.



Ishning bajarish tartibi

1. 
   Ishning yo‘riqnomasini o’qib o‘rganiladi.
   
2. 
   Sxemani rasmda ko‘rsatilganday chiziladi va yig‘iladi.
   
3. 
   Plastina shar va shar orqalarini variantga mos holda joylashtiriladi va masofalarini o‘lchab, yozib olinadi.
   
4. 
   RNUWE va RNU-NV asboblarini elektr tarmog‘iga ulanadi va ulardagi rostlovchi mexanik qo‘llarining “0” holatda turganini tekshiriladi.
   
5. 
   PNU-NV ning rostlovchi mexanik qo‘lini o‘ngga burab, kuchlanishini 10-15 kV gacha ko‘tariladi va Kulon millidinamometri richagining buralishi kuzatiladi.
   
6. 
   Buralgan richagni boshlang‘ich muvozanat “0” holatiga keltiriladi, buning uchun Kulon millidinamometrining dastasi ohista buraladi va richagning muvozanat holatiga mos keluvchi kuchini millidinamometr shkalasidan aniqlanadi.
   
7. 
   Avval kuchaytirgichning “QI”, keyin esa “INVERT” tugmachasi bosiladi, so‘ngra testrning strelkasi shkalasida ko‘rsatgichi aniqlab yozib olinadi.
   
8. 
   Tajribani 3-5 marta takrorlab, olingan natijalar asosida grafik chiziladi.
   

1-jadval

r (sm)	4 sm		5 sm		6 sm
U ( kV)	Q ( nAs)	F (mN)	q (nAs)	F (mN)	q (nAs)	F ( mN)
5
10
15
20
25