Navoiy davlat pedagogika instituti xorijiy tillar fakulteti ingliz tilshunosligi

Mavzuning dolzarbligi. Tarjima nazariyasining stilistik masalalariga mansub bo'lgan leksik va frazeologik birliklarning, maqollarning tarjimasi katta ahamiyatga ega bo'lgan masaladir. Zamonaviy jamiyatning nutq faoliyatida maqollarning, hikmatli so’zlarning va iboralarning o'rni benihoya kattadir. Maqollaning va hikmatli so’z, iboralarning rivojlanish sur'atlari, uni insoniyat faoliyatining barcha jabhalarida o'sib borayotgan ta'siri ostida vujudga keladi.

Biz vositachi - ingliz tili orqali tarjima qilishni zaruriyat sifatida e'tirof etamiz va ishimizda ham vositachi til materiallaridan zaruriyat taqozosi bilan foydalanamiz. O’z xulosalarimizni ingliz va o'zbek tillarini qiyoslash natijasida chiqaramiz.

Stilistik tadqiqotlar bilan shug'ullangan ko'pgina tilshunoslar (jumladan, I.A.Galperin, A.V.Kunin, N.M.Shanskiy, I.V.Arnoldlarning va boshqalar) tomonidan eng dolzarb mavzu sifatida frazeologizmlar, maqollar, hikmatli so’zlar masalasi eng dolzarb mavzu bo'lib kelgan. O'zbek tilshunosligida ayrim tadqiqotchilar (jumladan, M.Sadriddinova, M.Abdurahimov, A.Mamatov, M.Xudoyberganova va boshqalar) romonidan frazeologizmlar masalasining ba'zi xususiyatlari qayd qilib o'tilgan edi. Ular ushbu yo'lda nutq birliklarining barcha vositalarini har tomonlama o'rganib chiqishni ko'rsatib, aytib o'tishgan. Biroq, bularning barchasi aynan o'zbek tilida to'la -to'kis ko'rib chiqilmagan. Bizning izlanishlarimiz esa, qrazeologizmlarni qo'llashning ana shu o'ziga xos xususiyatlarini ochib berish, qrazeologik birliklarni ingliz tilidan rus va o'zbek tiliga qilingan tarjimalarni qiyoslagan holda, tillarning ichki taraqqiyoti qonuniyatlarini asosida shakllanish qoidalarini tarjima orqali ochib berishdan tashkil topgan.