Navoiy davlat pedagogika instituti tarix fakulteti «davlat va huquq nazariyasi»

Marosim normalari
- an’analardan kelib chiqqan holda 
o’
tkaziladigan rasm-rusumlarni 
bajarishdagi qoidalaridir. 
Masalan, milliy to’ylariga bog’liq yuzlab rasm-rusmlarni keltirish 
mumkin (to’ylarda albatta karnay-surnaylarning bo’lishi, olov yoqilishi, nahorga osh tortilishi, 
to’ylarni o’tkazishda mahalla-kuyning faolligi va boshqalar).
 
Diniy normalar
- dinga e’tiqod qiluvchilar, dindorlar, diniy tashkilotlar (masjid, cherkov, 
madrasa va boshqalar) hayotini, shuningdek, diniy marosimlarni tartibga soluvchi xulq -atvor 
qoidalaridir.
Masalan, 
O’
zbekiston aholisining aksariyat qismi dinga, xususan musulmonlar, islom 
diniga e’tiqod qiladi.
Siyosiy normalar
- alohida shaxslar (siyosatchilar) va siyosiy birlashmalar (partiyalar, 
harakatlar)ning hokimiyatga munosabatini tartibga soluvchi xulq-atvor qoidalaridir. 
Huquq normalari
 - davlat tomonidan 
o’
rnatiladigan, kafolatlanadigan va muhofaza qilinadigan, 
barcha uchun umumiy majburiy b
o’
lgan xulq - atvor qoidalaridir.
Huquqning ijtimoiy normalar orasida tutgan o’rni beqiyosdir. Huquq ijtimoiy munosabtlarni 
tartibga soluvchi tizim sifatida insoniyat jamiyati taraqqiyotining qonunlarga muvofiq ravishda 
rivojlanadi. Huquqning asosiy mohiyati muayyan jamiyatda kishilar o’rtasida kelishuvni ta’minlash 
fuqarolar osoyishtaligini saqlashga ko’maklashish, davlat ishlab chiqqan iqtisodiy – siyosiy va 
ijtimoiy siyosatni amalga oshirish orqali jamiyat taraqqiyotini ta’minlashdan iboratdir.
Huquq bu qonunlar yig’indisi bo’lib muayyan xatti-harakatlar qoidalari sifatida turli 
davrlarda va jamiyatlarda o’ziga xos hususiyatlarga ega bo’lgan. Huquqning shakllariga davlat olib 
borayotgan adolatli siyosati, tarixiy milliy an’analar ta’sir qiladi.