Navoiy davlat pedagogika instituti tabiatshunoslik fakulteti

---

 
O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI XALQ TA’LIMI VAZIRLIGI 
NAVOIY DAVLAT PEDAGOGIKA INSTITUTI 
TABIATSHUNOSLIK FAKULTETI 
 
 

 
fanidan laboratoriya mashg`ulotlari to’plami 
 
 
 

Navoiy – 2010 
 

---

2 
 
 
Tuzuvchilar:
 
o`qit. Ataqulova M. N. o`qit. Ummatova M. E. 
 
 
 
 


Taqrizchi:
 
b.f.n. Jumaboyev B.Ye. 
Ushbu ma`ruza matn “Umumiy biologiya” kafedrasining 2010 yil 26 avgust 1-sonli 
yig`ilishida muhokama qilingan va tasdiqlangan 
Kafedra mudiri: b.f.n. Jumaboyev B.Ye
 
 

---

3 
 KIRISH 
 
Hozirgi vaqtda har xil ekologik omillar ta’siri natijasida inson yashayotgan muhitning 
keskin o`zgarishi eng muhim masalalardan biri bo`lib qolmoqda. Bu borada ekologik ta’lim-tarbiya 
tizimi muhim o`rin tutadi. Ekologik tarbiya insonni tabiatga, biosferaga bo`lgan yangicha 
munosabatlarini shakllantirishda muhim bosqich hisoblanadi. 
Ushbu qo`llanmada ekologiya fanidan o`rganilgan mavzular: muhit va ekologik omillar, 
o`simliklarning hayotiy shakllari, populyatsiyalar ekologiyasi, biotsenoz, biogeotsenoz, quruqlik va 
suv ekotizimlari, biosfera, shuningdek tabiatni muhofaza qilishning ekologik tamoyillariga oid 
laboratoriya mashg`ulotlari berilgan. 
Laboratoriya mashg`ulotlarida shu mavzularning eng muhim va yetakchi tushunchalarini 
hosil qilib hamda rivojlantirish bo’yicha darslar tizimi ishlanadi va mavzular muhokama qilinadi. 
Bunda qaysi materialni o’qituvchi qanday bayon qilishi, talabalar qanday mustaqil ishlarni 
bajarishlari, qanaqa jihozlar tayyorlash hamda ulardan qanday foydalanish, auditoriya doskasiga va 
talabalar daftariga nimalar yozilishi dars jarayonining har bir bosqichida ko’rsatib boriladi. 
Laboratoriya mashg`ulotlarini ma’ruzalar matnidan olgan bilimlari asosida o’tkazishni va bunda 
talabalar mustaqilligini ta’minlash zarurligini nazarda tutadi. 
Har bir talaba o`z oldiga qo’yilgan maqsad va vazifani imkoniyati boricha mavjud 
sharoitlarni hisobga olgan holda mustaqil va ijodiy ravishda hal etishi lozim.