Navoiy davlat pedagogika instituti pedagogika fakulteti musiqa kafedrasi

1.2. Farg’ona - Toshkent vohasining mumtoz musiqasi
1.3. Xorazm vohasining mumтoz musiqasi
1.4. Surxondaryo va Qashqadaryo mumtoz musiqasi
1.5. Shashmaqom
II-Bob. MUSIQA DARSLARIDA OG‘ZAKI AN’ANADAGI KASBIY MUSIQA NAMUNALARI BILAN TANISHISH USULLARI
2.1 OLТINCHI SINFDA MUSIQA O‘QIТISHNI MAZMUNI VA ХUSUSIYAТLARI
2.2. Dars mazmuniga kiritilgan an’anaviy kasbiy musiqa
janrlarini o’rganish va o’zlashtirish
2.3. Xalq musiqasini o‘rgatish uslublari
2.4. Musiqa darslarida maqom ashulalarini o‘rganish usullari

Xulosa………………………………………………………..
Foydalanilgan adabiyotlar……………………………………
Ilovalar……………………………………………………….

4

KIRISH

Musiqa san’ati asrlar davomida xalqimiz ma’naviy olamining ajralmas qismi sifatida e’zozlanib kelinadi. Donishmand xalqimizda “Musiqaga oshno kishidan yomonlik chiqmaydi”,- degan qarashlar mavjud. Shuning uchun bo‘lsa kerak Markaziy Osiyo xalqlarida uyning to‘riga musiqa asbobini osib qo‘yish yoki oila a’zolaridan biror kishi biror bir musiqa asbobida kuy chalish yohud ashula aytishi zarurligi xalqimizning ziyoli oilalariga qo‘yilgan minimal talablaridan biri bo‘lgan. Тarixga murojaat qilaylik buyuk mutafakkir Alisher Navoiy, Zahriddin Muhammad Bobur, H.H.Niyoziy, A.Qodiriy kabi alloma va ma’rifatparvarlarimizning ko‘pchiligi dutor yoki tanbur chalishda alohida mahorat egalari bo‘lishganlar. Mana shu misollarning o‘ziyoq bizning qanday tafakkur sohibi, qay darajadagi dunyoqarash egasi ekanligimizni ko‘rsatib turadi.

Estetik tarbiya – umumtarbiyaning tarkibiy qismi sifatida shaxsning estetik qarashlari va didlarini sobitqadamlik bilan shakllantirishda hayot hodisalari va san’at asarlarini estetik qabul qilish, shuningdek. San’at sohasida mustaqil ijod qilish qobiliyatini rivojlantirishda muhim rolь o’ynaydi. Musiqa kishilarning his tuyg’ulariga ta’sir etishdan tashqari nafas olish, qon aylanishi, yurak urushi, mushaklar harakatida va bosh miya biotoklarining o’zgarishiga ham bevosita ta’sir ko’rsatishi ilmiy asosda isbotlab berilgan. Masalan, mohir sozanda respublikada xizmat ko’rsatgan artist Turg’un
5

Alimatov tanbur va satoda ijro etgan “CHo’li Iroq”, “Munojot”, “Tanovor” kabi kuylar kishini chuqur o’yga tolidaradi, uzoq o’tmishni, hayot kechinmalarinieslashga undaydi. Sozanda Tohir rajabovning qashqar rubobida ijro etgan sho’x va dilrabo kuylari esa tinglovchiga zavq-shavq baxsh etadi, uning chehrasini ochadi, kayfiyatini ko’taradi.