Навоий давлат кончилик институти корхона жиҳозлари

6.13. Комбинацияли тарелкалар
Ҳозирги кунда турли хил комбинацияли тарелкалар ҳам ишлаб чиқарилмоқда. Улардан бири тешикли-клапанли тарелкадир. Гидравлик қаршиликни камайтириш ва тешикли тарелкаларнинг барқарор ишлаш диапазонини кенгайтириш учун уларнинг устига клапан қурилмаси ўнатилади. Натижада газнинг кичик ва катта сарфларида ҳам тарелканинг ишлаш самарадорлиги ортади. Газ тезлиги кичик бўлганда бу тарелка оддий, тешикли тарелка каби ишлайди. Тезлик ортиши билан клапан ва тарелка диски орасида ёриқ ҳосил бўлади ва бу ёриқдан горизонталга нисбатан маълум бир бурчакда газ чиқади. Бундай тарелка вертикал тўсиқлар билан секцияларга ажратилиши ҳам мумкин. Секцияларга ажратилган тешикли-клапанли тарелкаларнинг унумдорлиги оддий клапанли тарелкаларга қараганда 1,4 мартагача, модда алмашиниш самарадорлиги эса 1,3 мартагача юқори бўлади.
Суюқлик сарфи катта (суғориш зичлиги 50 м³/м²с дан юқори) бўлса кўп қуйилиш қурилмали ёки иккита контакт зонали тарелкаларни қўллаш мақсадга мувофиқ бўлади. Иккита контакт зонаси бўлган тарелка тешикли ёки клапанли тарелка билан тарелкалар орасидаги майдонда қўшимча тегишиш зонаси ҳосил қилувчи қурилманинг комбинациясидан иборат.
Қуйилиш қурилмасидан (бир ёки бир нечта) суюқлик колоннанинг бутун кўндаланг кесми бўйлаб плёнка кўринишида оқиб тушади. Газ ана шу плёнкани ёриб ўтаётганда қўшимча контактлашиш юз беради. Газ билан суюқликнинг асосий тегишиши тарелка устида амалга ошади.
6.14. Тарелкаларни танлаш

Тарелкаларнинг тури жуда кўп бўлгани учун уларнинг оптимал конструкциясини танлаш бироз қийин. Қуйидаги 1.2-жадвалда бир неча хил тарелкаларнинг уларга қўйиладиган талабларги жавоб бера олиш қобилияти олти балли системада кўрсатилган. Бунда баҳоларнинг мазмуни қуйидагича: 0 - яроқсиз; 1 – яраши шубҳали; 2 – ярайди; 3 - тўлиқ ярайди; 4 – яхши ярайди; 5 – аъло даражада ярайди.

1.2-жадвал. Тарелкаларнинг нисбий характеристикаси