National researches of uzbekistan: conferences

Tayanısh sózler: 
texnologiya, súwret, matematikaǵa baylanısı, detallar, oqıtıwshı, oqıwshılarda 
kónlikpe payda etiw.
Búgingi rawajlanıp baratırǵan texnologiyalar ásirinde texnologiya pániniń áhmiyeti júda 
úlken. Mektep oqıwshılarınıń bul pánge bolǵan qızıǵıwshılıǵın arttırıw, olarda pánge degen 
kónlikpe payda etiw oǵada zárurli esaplanadı. Texnologiya pániniń áhmiyetliligin ańlaw ushın 
onıń basqa pánler menen tutaslıǵın, baylanıslıǵın tereń úyreniw kerek. 
Bul pánge tıǵız baylanısqan pánler qatarına sızıw pánin kiritsek boladı. Texnologiya páni 
sabaqlıqlarında basqa pánlerge tiyisli túsinik hám maǵlıwmatlardan paydalanıw boyınsha, ayrım 
kórsetpeler hám hár túrli usıllı usınıslar berilgen. Texnologiya sabaǵında sızılmalardıń tutqan 
ornı júda úlken. Sebebi belgili bir detal yáki buyımdı jaratıwdan aldın onıń súwreti yáki eskizi 
sızılmaları oqıwshılarǵa kórsetiledi. Oqıwshılar sol súwretlerdi dápterlerine kóshirip alıp sızadı. 
Oqıwshılar áne sol súwretler arqalı sol detal yáki buyım haqqında úlken túsinikke iye boladı. 
Kórinip turǵanınday, bul jerde oqıwshılarda hár túrli súwretler, sızılmalar sızıw uqıbı qáliplese 
baslaydı. Biraq sızıw biz oylaǵanday ańsatlıq penen ámelge aspaydı. Sol sebepli de oqıtıwshı 
texnologiya sabaǵında oqıwshılarǵa buyımlardıń texnikalıq súwretlerin, perspektivaları haqqında, 
súwretlerdi sızıwda is izbe-izligi jánede, reńlerdi parqlaw, olardı tuwrı qatnasta jaylastırıw hám 
solar haqqındaǵı túsiniklerdi túsindiriwine tuwrı keledi.
Texnologiya pánine jıne bir baylanıslı pán bul matematika. Texnologiya páni sabaǵında 
oqıwshılarǵa tuwrı múyesh, perpendikulyar hám parallel sızıqlar, tuwrı múyeshli hám tuwrı 
tórtmúyeshli sıyaqlı formalardı payda etiwge tiyisli túsinikler zárur boladı. Bulardan tısqarı, 
oqıwshılar texnologiya páni sabaqlarında simmetriya oǵı, formalardı simmetriyalıq jaylastırılıwın, 
dońgelek, onı bóleklerge bóliwde, matematikadan keń túrde qollanılıwdı talap etedi. Texnologiya 
pániniń oqıwshılar turmısında tutqan ornı úlken bolıp, aynıqsa olardı kásipke tayarlawda baslı 
qádem wazıypasın atqaradı.
Bunıń mısalı retinde sonı aytıp ótiw kerek, mektep tálim beriw sisteması texnologiya sabaǵında 
oqıwshılarǵa oqıtıwshı ózi qoldan qanday da bir buyımdı islep kórsetip, keyinshelik oqıwshı 
menen birgelikte jumıs alıp barıladı hámde bul pánniń kerekligin, hár bir oqıwshı túsinip baradı. 
Jánede qosımsha sıpatında keltirip ótiw tiyisli bul pán tek ǵana ul balalar arasında emes al qızlar 
ushın da kerekli óner úyrenip, turmısta paydalanıwda áhmiyetli esaplanadı.
Joqarıdaǵılardan kelip shıqqan halda tómendegilerdi keltirip ótiw múmkin; texnologiya 
pániniń oqıwshılarǵa áhmiyetliligin ańlatıw, arttırıw ushın bul pándi en jaydırıw, pánniń basqa 
pánlerge tıǵız baylanısqanlıǵın úyretiw zárurli esaplanadı.