Нашрга тайёрлаган: Хадича Мисга Нашриёт

“Ҳомиладорлик 
ва туғишга тайёрланиш”
бўлимига қаранг.) 
Ҳомила боғининг чақалоқ бўйнига ўралиши: бу ҳам нормал туғишга 
тўсқинлик эмас. Ҳомила боғи эластик (чўзилувчан ва букилувчан) бўлиб, 
зарурaт туғилса, уни қўл билан чақалоқнинг бўйнидан секин ечиб олиш 
мумкин.
Чақалоқнинг бачадонда бошқaча бир алфозда (ҳолатда) жойлашиши: 
эскидан чақалоқ оёқлари билан келса ҳам барча доялар туғишни осон 
якунлашарди. Аммо “Цезар амалиёти”га ўрганиб қолган мутахассилар 
бундай тажрибага эга эмаслар.
Бачадонда чақалоқнинг турли алфозларда жойлашиши онанинг 
соғлиги билан боғлиқ. Чақалоқ онасининг касал аъзосидан бошини 
узоқроқ тутишга ҳаракат қилади. Бироқ бундай ҳолатларда туғиш пай-
тида “Иншиқоқ” сураси ўқилса, бу сурадаги сажда ҳақидаги оят билан 
Аллоҳ Таъолодан сажда қилиш буйруғини олган чақалоқ бачадонда те-
скари ҳолатда бўлса ҳам, ўз алфозини ўзгартириб, сажда алфозига ўтади. 
Ҳомиладорлик пайти “Иншиқоқ” сурасини ёдлаган ва туғиш пайти бу 
сурани ўқиган аёллар ҳам, уларнинг қорнидаги чақалоқ ҳам ҳеч нарса-
дан қўрқмайди.
Афсуски,“Цезар амалиётлари” бўйича Туркия бошқа давлатларни
анча ортда қолдириб кетган. Туркияда ҳар икки аёлдан бири ва чақалоғи 
ана шу йўл билан туғдирилмоқда (олинмоқда), аммо бу фожиа ҳеч ким-
ни ташвишлантирмаяпти. 
Қаердан келиб, қаерга кетаётганимизни унутган бу замонда инсонлар-
нинг ҳам туғиш каби ўта муҳим воқеага эътибори ва ҳурмати қолмаган. 
Уйига ёки меҳнат таътилига чиқишга шошилиб, “уйга, таътил-
га кетишимдан олдин шу аёлни туғдириб олай, таътилимга тўсқинлик 
бўлмасин”, дейдиган гинеколог ва “Цезар амалиёти”ни нормал туғиш деб 
ҳисоблайдиган аёлларни бугун Туркиянинг ҳамма ерида учратиш мумкин.
Аммо эътибордан четда қолдириб бўлмайдиган бир статистик маълу-

---

Ойдин Солиҳ «Ҳақиқий Тиббиёт»
341
мот борки, у инсонни даҳшатга солади. Оxирги тадқиқотларга кўра, илк 
туғишда “Цезар амалиёти” билан туғдирилган (олинган) чақалоқларнинг 
ҳаммасида гиперактивлик (гиперфаоллик, ҳаддан ташқари фаоллик) 
мавжудлиги, ҳар икки чақалоқнинг бири 40 ёшдан кейин шизофренияга 
дучор бўлиши аниқланган. Баъзи тадқиқотларда бу рақам 70%ни таш-
кил қилади! 
“Цезар амалиёти” билан дунёга келган иккинчи ва учинчи чақалоқнинг 
аҳволи ҳам ваҳималидир (