Namuna tarjimayi hol

                                                                    BERDIYEV H.X. 

TOPSHIRIQLAR 

1. 

Mavzu va uning zaruriy qismlarini diqqat bilan o`qing. 

2. 

Mavzuni hayotiy misollar bilan hikoya qilib bering. 

3. 

Mavzuga  doir  namunadan  foydalanib,  xizmat  ko`rsatishga  doir  shartnoma 

namunalarini tayyorlang. 

DALOLATNOMA 

Dalolatnoma  ham  kundalik  hayotimizda  ko`p  qo`llanadigan  hujjatlar  sirasiga 

kiradi.  Dalolatnoma,  odatda,  ma’lum  muassasa,  korxona,  tashkilot  yoki  ayrim 

shaxslar  faoliyati  bilan  bog`liq  bo`lgan  biror-bir  voqea-hodisa,  xatti-harakat  yoki 

mavjud  holatni  tasdiqlash  maqsadida  kamida  uch  kishi  tomonidan  tuzilib 

imzolanadigan hujjatdir.  

Dalolatnoma  ikki  yoki  uch  nusxada  tuzilishi  mumkin.  Dalolatnomada 

tekshirilgan  voqea,  hodisa,  xatti-harakat  tafsiloti,  jihozlar,  asbob-uskuna,  ashyolar, 

texnika,  binolarning  yaroqli-yaroqsiz  holati  o`z  aksini  topishi  lozim.  Chunki 

dalolatnomada qayd etilgan holat, dalillar ma’lum korxona, bo`lim yoki shaxs, uning 

yashash sharoiti, iqtisodiy imkoniyati, faoliyati haqida tegishli xulosa chiqarish uchun 

imkoniyat  beradi.  Bu  hujjat  tegishli  joylarda  taftish  o`tkazilganda,  rahbarlar  yoki 

moddiy javobgar shaxslar almashayotganda, moddiy boyliklar bir javobgar shaxsdan 

ikkinchisiga  yoki  bir  joydan  boshqa  biriga  o`tkazilayotganda,  yangi  qurilgan 

binolarni  qabul  qilib  olishda, korxonaga  tegishli  asbob-uskuna,  jihoz  va  buyumlarni 

hisobdan  o`tkazish,  hisobdan  chiqarish,  ish  jarayonida  yoki  ishdan  tashqari  vaqtda 

67 

 

yuz  bergan  baxtsiz  hodisalar,  tabiiy  ofatlarning  oqibatlari  tekshirilganda,  tibbiyot 

sohasida,  sud-tergov  ishlarida,  ishchi  va  xizmatchilarning  iqtisodiy  hamda  yashash 

sharoitlari o`rganib chiqilgandan so`ng tuziladi. 

Dalolatnoma  tuzilgach,  o`sha  vaqtning  o`zidayoq  komissiya  a’zolari, 

ishtirokchilar  yoki  guvohlar  nazorati  ostida  rasmiylashtirilib,  ularning  ham  imzolari 

bilan tasdiqlanadi. O`rganilib, dalolatnoma tuzilgan sohaga doir qo`shimcha hujjatlar 

bo`lsa, unga ilova qilinadi va dalolatnomada ilova hujjatlar nomi, hajmi qayd etiladi. 

Dalolatnomalar  tasdiqlanayotgan  voqea-hodisalar  mazmuni  yoritilishiga  ko`ra 

turli  hajmda  rasmiylashtirilishi  mumkin. Biroq  ularning  barchasida    qamrab  olinishi 

lozim bo`lgan zaruriy qismlar mavjud. Ularga quyidagilar kiradi: 

-  muassasa, korxona yoki tashkilot nomi; 

-  hujjat nomi – dalolatnoma; 

-  tuzilgan sana va joy; 

-  dalolatnomani  tuzish  uchun  asos  bo`lgan  hujjat  (buyruq,  qaror,  ko`rsatma,  ariza, 

farmoyish va hokazo); 

- komissiya tarkibi (rais va a’zolarning lavozimi, familiyalari, ismlari); 

- matn (tasdiqlanayotgan voqea-hodisa yoki mavjud holatning batafsil bayoni); 

-   ilovalar ro`yxati, ularning hajmi; 

-  dalolatnoma  tuzuvchilar,  ishtirok  etuvchilar  yoki  guvohlarning  imzolari, 

familiyalari, ismlari.