Namangan muxandislik texnologiya instituti

2. O’eratsion jarayonlardan olingan daromadlar va yo’qotishlar tahlili
O’eratsion jarayonlardan olingan daromadlar qatoriga korxonaning asosiy ishlab chiqarish faoliyatining mahsulot ishlab chiqarish va sotishdan tashqari faoliyatidan olinadigan daromadlar kiritiladi. Ular bo’yicha xarajatlar va daromadlar qatori alohida tarkiblangan holda umumiy summada moliyaviy natijalar to’g’risidagi hisobotga tushiriladi. O’eratsion daromadlar va xarajatlar o’zining sof qiymati bo’yicha ham moliyaviy natijalar to’g’risidagi hisobotga tushirilishi belgilangan. Bunda o’eratsion jarayonlardan olingan daromadlar ular bo’yicha xarajatlar qiymatiga farqlangan holda hisobotga foyda yoki zarar qatoriga tushiriladi.
Boshqa sotishlar bo’yicha Res’ublika Soliq kodeksiga muvofiq alohida soliqlar to’lovi qo’llaniladi. Shuningdek, mahsulot (ish va xizmat)larni sotishga soliqlar, daromad yoki tushumlarning bu qatori bo’yicha ham amal etadi. Boshqa sotishlardan sof tushum summasi ham mahsulot (ish va xizmat)larni sotishdan sof tushumni aniqlashdagi kabi uslubiy bog’lanishga ega.
O’eratsion jarayonlardan daromadlar qatoriga quyidagilarni kiritish mumkin. Korxonada ortiqcha sanalgan yoki foydalanishsiz turgan asosiy vositalarni sotishdan olingan natija, ularni hisobdan chiqarishdan olingan natija, nomoddiy aktivlarni hisobdan chiqarish va sotishdan olingan natija, ka’ital qo’yilmalar bo’yicha natija, uzoq muddatli ishlatishga olingan, lizing qo’llovidan daromadlar, qimmatli qog’ozlarni sotishdan olingan daromadlar, kam baholi va tez eskiruvchi buyumlarni sotishdan olingan daromadlar, material va xom-ashyolarni sotishdan olingan daromadlar, valyuta mablag’larini sotishdan olingan daromadlar, ular bo’yicha sarflar va yo’qotishlarni o’z ichiga oladi.


6-jadval
Xo’jalikyurituvchisub`ektning o’eratsion faoliyatidagi daromadlar va xarajatlar tahlili (ming so’mda)