Namangan muhandislik-texnologiya instituti "sichtei" kafedrasi "hozirgi zamon raqobat nazariyasi"

Marketing tizimi 
- bozor muxitining mustaqil, foyda olish maqsadida tovar va xizmatlarga talabni shakllantirish 
va rivojlantirish bo'yicha o'zaro uzluksiz aloqada bo'luvchi ijtimoiy-iqtisodiy elementlar majmui. Marketing tizimi o'z ichiga 
Quyidagilarni kiritadi; ishlab chiqaruvchi firma, ta’minotchi firma, raqobatchi firma vositachi firma, iste’molchi (bozor). 
Marketing tizimini axborot bilan ta’minlash 
- 1) marketing xujjatlarini rasmiylashtirish usullari va 
vositalari majmuasi, marketing tizimining xolati va xulk-atvori tugrisidagi ma’lumotlarni izlab topish, kodlashtirish va saqlashni 
tashqil etish; 2) marketing tizimining normal faoliyat ko'rsatishini ta’minlovchi kuyitizimlardan biri (tashqiliy, xuquqiy, iqtisodiy, 
texnik, dasturiy, matematik ta’minot va boshqalar); 3) marketing axborotlari manbai, uning asosida korxona menedjmenti turli 
xil boshqaruv qarorlarini qabul qiladi; 4) ma’lumotlarni olish, ishlov berish, sistemalashtirish va ularni “iste’mol uchun tayyor” 
axborotga aylantir ish. 
Marketing tizimining samaradorligi 
- 1) marketing tizimining marketing xarajatlari belgilab kuyilgan xolda 
tovar va xizmatlarga talabni takror ishlab chiqarishni tuxtovsiz shakllantirish jarayonini ta’minlash qobiliyati ko'rsatkichi; 2) 
marketing tizimi faoliyatining sifat ko'rsatkichi; 3) marketing tizimi sub’ektlarining resurslar ayirboshlash jarayonida o'zaro 
aloqalari natijaviyligining kompleks ko'rsatkichi. 
Marketing faoliyati 
- 1) tadbirkorlik sohasida bajariladigan ishlar va vazifalar turi; 2) talabni shakllantirish va 
takror ishlab chiqarish, firmaning foyda olishini ta’minlash maqsadida amalga 
196 

---

oshiriluvchi marketing funktsiyalari (marketing tadqiqotlari, savdo, narxning xosil bulishi, tovarni yetkazib berish, marketing 
razvedkasi, bengmarketing va x.k.) bilan bogliq faoliyat; 3) bozor iqtisodiyotida takror ishlab chiqarish zanjirining barcha 
buginlarida marketing vositalari va falsafasini qo'llash jarayonini qamrab oluvchi xamda tovar yoki xizmat talabni qondirish va 
foyda keltirish uchun nimani, kaerda, kancha va qanday kilib ishlab chiqarish lozim degan savollarga javob berishga imkon 
beruvchi xar kandan faoliyat.