Namangan muhandislik qurilish

5
-
rasm 
SHatunni buralganligini tekshirish: 1–ajratgich vinti , 2-dastalar, 3 – 
tayanch nakladka, 4 – qisuvchi gayka, 5 – shatun, 6 – chilangarlik tiski. 
Buralganlik va egilganlikning chegarasi mos ravishda 0.08 va 0.12 
mm ga teng. Egilgan va buralgan shatunlar alohida moslamalarda to’g’rilanadi. 
SHatun to’g’rilangandan keyin o’z holatini saqlab qolishi uchun termik ishlov 

---

53 
beriladi, ya’ni 400-500 S xaroratgacha pechda qizdiriladi, va 30 -60 minutgacha bir 
xil haroratda ushlab turiladi. Keyin ochiq havoda sovutiladi. SHatunni astki kallagi 
indikatorli nutromer yordamida o’lchanadi.
 
Nazorat savollari. 
1. SHesternya
 
va podshipniklarni nuqsonlarini aniqlash usullari tushuntiring. 
2. SHatun - porshen gruppasi detallarini nuqsonlarini aniqlash 
 
7-MAVZU Magnitli usulda nuqsonlarni aniqlash jihozlari. 
Ultratovush usulida deffektlash jihozlari. Kapilyar usulda nuqsonlarni 
aniqlash jihozlari. 
 
Reja: 
1. Magnitli usulda nuqsonlarni aniqlash
2. Ultratovush usulida deffektlash
3. Kapilyar usulda nuqsonlarni aniqlash 
 
Magnitli usulda nuqsonlarni aniqlash jihozlari. 
Magnitli metod (magnitli
defektoskopiya) magnit kukuni yordamida nuqson atrofida hosil bo’lgan
magnit maydoni tarqalishiga asoslangan.
Magnit oqimi detalь materialiga nisbatan magnit kirituvchanligi past 
bo’lgan nuqsonga duch kelganida uni aylanib o’tadi. Bunda magnit kuch 
chiziqlarining bir qismi detalь chegarasidan chiqib ketadi (7.1-rasm) va magnit 
maydoni tarqalishi hosil bo’ladi. Bunda maydon mavjudligi magnit kukuni 
yordamida aniqlanadi, kukun nuqson tarafida to’planadi. Kukunning to’planish 
shakli nuqson shakliga mos keladi.