Namangan muhandislik qurilish

Nazorat savollari. 
 
1. Payvandlash mohiyati. 
2. Yoy dastakli payvandlash. 
3.
 
Yoyli dastakli payvandlash rejimlari. 
4. Payvandlash jihozini tanlash. 
5. Gazaviy payvandlash jihozlari va apparatlari. 
 
 
11–Mavzu. Qoplama qoplash jihozlari. Polimer materiallar bilan ta'mirlash
jihozlari va moslamalari. 
Reja: 
1.Darzli joylarni tiklash usullari. 
2. Dumalash podshipniklarining qo’zg’almas birikmalarini tiklash. 
Eyilgan va shikastlangan detallarni, sinib tushgan qismlarni va boshqa 
nuqsonlarni polimer qoplamalar yotkizib va yelimlab yopishtirib tiklash 
mumkin. Bu usulda tiklash oldidan detallarning tiklanadigan sirtlari tozalanib,
yaltillatiladi, biroz g’adir-budur qilinadi va atseton yoki boshqa eritgichlar 
yordamida yog’dan tozalanadi. 
Polimer qoplamalarni yotkizish: Buyum sirtining yeyilish va 
shikastlanish turiga qarab detallar polimer (plastmassa) ashyolarni purkab yoki
epoksid pastalarni surtib tiklanadi. Kukun purkashning 20 dan ortiq usuli bor,
bularning ichida gaz plazmali, uyurmali, tebranma purkash keng qo’llaniladi. 
Yupka po’lat taxtachalardan tayyorlangan mashina detallari pachoqlanganda
va shikastlanganda payvand choklar gaz alangali purkash usulida tiklanadi. 
Gaz alangali purkash mohiyati shundan iboratki, havo oqimiga 
ergashgan kukunsimon ashyo zarrachalari gaz alangasidan o’tkaziladi. Natijada

---

84 
ashyo zarrachalari qiziydi va suyuqlanadi, detalning avvaldan qizdirilgan
sirtiga urilib, yoyiladi va qoplama hosil qiladi. 
 
Darzli joylarni tiklash usullari
Darzning chegaralari aniqlanadi. Uning chegaralari diametri 3mm li parma
bilan parmalanadi, qirralari 3 mm chuqurlikda 60 -70
0 
burchak xosil qilib
ishlanadi. Yelim surkaladigan joylar (darzlarning 20-25 mm atroflari) mettalli 
yaltiraguncha tozalanadi. SHisha to’qima yoki texnikaviy bo’zdan ikkita 
ustqo’yma qirqib olinadi. 
Darz joy va tozalangan uchastka atseton yoki yuqori sortli benzin bilan ikki 
karra yog’sizlantiriladi. 
Epoksidli tarkib tayyorlanadi. Zarur miqdorda yepoksidli smola tortib 
olinadi, smola solingan idish 60-80
0 
temperaturali issiq suvga solinadi, zarur 
miqdorda plastifikator (dibutilftalat) tortib olinadi va uni smolaga solib, to’xtovsiz 
aralashtirilib turiladi; xosil qilingan tarkib 5 min davomida aralashtiriladi. 
Aralashtirishni to’xtatmasdan unga zarur miqdordagi to’ldirgich va qotirgich 
(polietilenpoliamin) qo’shiladi. 
Elimli tarkib shpatelь bilan yoriqqa va birinchi ustqo’ymaga surkaladi.
Ustqo’yma yoriqqa qo’yiladi va useida rolik yurgaziladi. Yelimli tarkib 
ikkinchi ustqo’ymaga surkaladi; bu ustqo’yma birinchi ustqo’ymaning ustiga 
yopishtiriladi va ustidan rolik bostiriladi. Detalь quritishga qo’yiladi. 
Epoksid smolasi asocida tayyorlanadigan kley va uning tarkibidagi 
moddalar og’irligi.