Namangan muhandislik-pedagogika instituti

Kimyoviy reaksiya tezligining reaksiyaga kirishuvchi moddalar konsentratsiyasiga bog’liqligi. Massalar 

ta’siri qonuni. Kimyo sanoatida moddalarni ishlab chiqarish apparatlarining o’lchami va unumdorligi, hosil qilinadigan 

mahsulot miqdori reaksiyaning tezligiga bog’liq. Mahsulot moddalari unumdorligini oshirish va chiqindi moddalar mi-

---

«Umumiy va noorganik kimyo» fanidan  ma’ruzalar matnlari. 

   37    

qdorini kamaytirish kimyo sanoatining muhim vazifalaridan biridir. Shuning uchun kimyoviy reaksiyalar va ularga ta’sir 

etuvchi  omillar  o’rganiladi.  Kimyoviy  reaksiyalar  tezliklari  haqidagi  kimyoning  bo’limi  kimyoviy  kinetika  deyiladi. 

Kimyoviy reaksiya tezligi reaksiyaga kirishayotgan moddalar konsentratsiyasi, harorat, katalizator, moddalar tabiati va 

boshqa omillarga bog’liq. 

Moddalar konsentratsiyalarining kimyoviy reaksiya tezligiga ta’sirini ifodalovchi qonun 1867 yilda norvegiya-

lik olim K.Guldberg va P.Vaage tomonidan taklif etilgan bo’lib, massalar ta’siri qonuni deb ataladi: 

O’zgarmas  haroratda  kimyoviy  reaksiya  tezligi  reaksiyaga  kirishayotgan  moddalarning  konsentratsiyalari