Наманган Мухандислик Педагогика Институти Касб таълими факультети

2.Suv resurslari ifloslanishning ekologik va ijtimoiy – iqtisodiy oqibatlari 
 
Quruq  iqlim  sharoitida  suvning  ahamiyati  beqiyos  ulug’vor,  axir  bekorga 
aytilmaganku:  «suv  bor  joyda  hayot  bor»  deb.  Darhaqiqat  suv  yer  kurrasi  miqyosida 
ulkan  ahamiyat  kasb  etadi,  suv  sayyoramizning  gidrosfera  qobig’ini  tashkil  qilgan 
holda  boshqa  qobiqlar  bilan  mustahkam  o’zaro  aloqada,  bog’liqlikda  mavjuddir. 
Gidrosferaning  hajmi  hozirda  1,5  mlrd..  km³,  uning  95%  hajmi va maydon jihatdan yer 
kurrasining  72%  qismi  Dunyo  okeani  bilan  band,  gidrosferaning  60  ming  km
3
  (4%) 
qismini  yer  osti  suvlari  tashkil  qiladi.  yer  qutblaridagi  mo’zliklarda  24  mln.  m³  (1,6%) 
chuchuk  suv  mavjud.  yer  ustidagi  chuchuk  suvlar  miqdori  360  ming  kub  km (0,25%). 
Daryolar  suvlari  hajmi  45060  km
3
.  Gidrosferaning  asosiy  xususiyati-bu  sayyora 
bo’yicha  suvning  aylanma  harakatidir,  ya’ni  Dunyo  okeani  sathidan  bug’lanishga  sarf 
bo’lgan  namlik  yog’in-sochin  sifatida  uning  katta  qismi  yana  okean  yuzasiga  tushadi, 
qolganlari  quruqlikka  yomg’ir  va  qor  sifatida  tushib,  daryolar  oqimi  bilan  yana 
gidrosferaga qaytadi. 
Markaziy  Osiyo  yoki  Orol  dengizi  hududi  ulkan  bekiq  (okeanga  chiqmaydigan) 
havza  bo’lib,  tog’li  qismida  vujudga  kelgan  suv  oqimi  butunlay  xalq  xo’jaligi 
sohalarida  sarflanadi.  Suv  taqchil  bo’lgan  bu  o’lkada  ishlab  chiqarishni  rivojlantirish 
suv resurslariga  juda bog’liq.