Наманган Мухандислик Педагогика Институти Касб таълими факультети

 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

 
3 
Kirish 
 
Iqtisodiy  isloxotlar  sharoitida  O’zbekistonning  yanada  rivojlanishi  uchun  har 
tomonlama  yetuk,  zamonaviy,  jahon  talablariga  javob  beradigan  iqtisodchilarni 
tayyorlashda  boshqa  fanlar  qatori  “Iqtisodiy  geografiya  va  ekologiya  fani  ham  katta 
o’rin  tutadi.  “Iqtisodiy  geografiya  va  ekologiya”  fundamental  fan  tarmog’i  sifatida 
ikki  mustaqil  tarkibiy  qismdan tashkil  topgan.  
Iqtisodiy  geografiya  ijtimoiy  ishlab  chiqarishni  xududiy  tashkil  etishni  ob’ektiv 
qonuniyatlari  va  o’ziga  xos  xususiyatlarini,  hamda  iqtisodiy  ekologik  munosabatlarini 
global miqyosda turli  mamlakatlar  va mintaqalar  aro o’rganadi.      
Ekologiya  atrof  muhit  va  tirik  organizmlar  o’rtasidagi  o’zaro  ta’sir  va 
munosabatlarni  hamda qonuniyatlarni  o’rganadi.  
Asosiy  parametrlar  bo’yicha  ijtimoiy-iqtisodiy  fan  sifatida  ular  birgalikda 
geografik,  ekologik  va  iqtisodiy  fanlar  majmuasiga  kiradi.  CHunki  ular  iqtisodiy  va 
ekologik  jarayonlar  va  hodisalarni  geografik,  ekologik  va  iqtisodiy  jihatlarini 
o’rganadi.  SHu  munosabat  bilan  “Iqtisodiy  geografiya  va  ekologiya”  ni  umumiy 
tadqiqot  ob’ekti  yer  sayyorasi  va  uning  tabiiy-ekologik  va  ijtimoiy-iqtisodiy  o’ziga 
xos xususiyatlarini  o’rganish birlashtiradi   
O’zbekiston  Respublikasi  Prezidanti  I.A.Karimov  O’zbekiston  Respublikasi 
Oliy  Majlisi  Qonunchilik  palatasi  va  Senatining  qo’shma  majlisidagi  ma’ruzasida  
O’zbekiston  iqtisodiyotini  yanada  rivojlantirish  borasida  to’xtalib,  “...bugungi  keskin 
raqobat  sharoitida  maxsulotlarimizning  jahon  va  mintaqaviy  bozorlarda  xaridorgir 
bo’lishi  va  mustaxkam  o’rin  eshallashi  uchun  bu  boradagi  ishlarni  yana  bir  bor 
tanqidiy  ko’rib  chiqish  lozim.  Bunda  tashqi  bozorda  xaridorbop,  yuqori  likvidli 
mahsulotlar  ishlab  chiqarishni  kengaytirish  uchun  eksportga  mahsulot  chiqaradigan 
korxonalarni  rag’batlantirishni  yanada  kuchaytirish,  ularga  yangi  imtiyoz  va 
preferentsiyalar  berish  bo’yicha  qo’shimcha  chora  tadbirlar  tayyorlash  zarur  ”
1
  deb 
ta’kidladilar. 
Ushbu  masalalarni  amalga  oshirishda  iqtisodiy  geografiya  va  ekologiya  fanida 
o’rganiladigan  mavzular  va  nazariy-amaliy  masalalar  muhim  ahamiyat  kasb  etadi.  Bu 
fanni,  yuqoridagilardan    kelib  chiqib,  o’qitishdan  asosiy  maqsad,  mamlakatimizda 
tabiiy  sharoit  va  tabiiy  resurslardan  oqilona  foydalanish,  atrof  muhitni  muhofazalash 
shuningdek  ishlab  chiqarish  kuchlarini  ilmiy  joylashtirishning  nazariy  bilimlarini 
berishdan iborat.