Namangan davlat universiteti tabiiy fanlar va ekologiyaga oid ayrim muammolar


Tabiiy fanlar va ekologiyaga oid ayrim muammolar (Ilmiy maqolalar to’plami) XVII



Download 5,91 Mb.
Pdf ko'rish
bet33/268
Sana23.06.2022
Hajmi5,91 Mb.
#697279
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   268
Bog'liq
TABIIY FANLAR VA EKOLOGIYAGA OID AYRIM MUAMMOLAR XVII

Tabiiy fanlar va ekologiyaga oid ayrim muammolar (Ilmiy maqolalar to’plami) XVII
35 
4.
Хитинни тўлиқ тозалаш ва оқартириш учун кучли оксидловчилар H
2
О
2

NаHSО
3
, NаClО, Cl
2
, H
2


ларнинг кучсиз эритмаларидан фойдаланилади. 
5.
Концентрланган ишқорлар иштирокида хитинни қиздириш орқали хитозан 
хосил бўлади.[4] 
Таркибида аминокислоталар мавжудлиги сабабли, хитозан бир қатор ўзига хос 
хусусиятларга эга. Масалан, у плёнкаларни хосил қилиш хусусиятига эга бўлган 
аралаштирувчи восита сифатида ишлатилади ва ҳатто зарядланган полимерлар 
билан ўзаро алоқада бўлса ҳам, полиелектролит комплексларини яратиши мумкин. 
Одатда, хитозан бир неча полиморфик модификацияда ёки органик ва 
ноорганик кислоталарнинг суюлтирилган эритмаларида сувда эрийдиган тузлар 
шаклида бўлган аморф кристалли полимер сифатида намоён бўлади. 
Ушбу ишда республикамизда мавжуд бўлган “Bombyx mori” хом ашёсининг 
ташқи қобиғидан хитин ажратиб олиш ва унинг хосилаларининг хусусиятлари 
тахлил қилинган. 
[5] Босқичлар орқали хитин ажратиб олинган. Олинган хитинни 50 % ли NаОH 
иштирокида 100 
о
С да хитозанга айлантирилган. 
1-расм 
Ҳозирги вақтда хитозанни турли соҳаларда қўллашнинг 100 дан ортиқ 
йўналишлари мавжуд [5]. Бу сохалар асетилация даражаси ва молекуляр оғирлик 
билан ҳам ўзгаради. 
Хитозаннинг асосий характеристикалари деацетилланиш даражаси ва 
молекуляр оғирлиги (ММ). Деацетилланиш даражаси 20 дан 95% гача бўлиши 
мумкин. Хитозанлар ўзларининг молекуляр оғирлиги билан фарқ қилади, бу 
биополимер занжиридаги глюкозамин бирликлари сонига қараб белгиланади. 
Ушбу кўрсаткич хитозаннинг қўлланилиш соҳасига сезиларли таъсир қилади. 
Шундай қилиб, 
ММ 
35 
кДа 
гача бўлган 
хитозан 
иммуностимулятор, 
радиопротектор, микрокапсулаларни қоплаш ва плёнкалар ҳосил қилиш учун 
ишлатилади. Молекуляр оғирлиги 30-100 кДа бўлган полимер вакциналар ва 
доривор перепаратлар ишлаб чиқаришда биологик актив қўшимчалар таркибига 
киради. Қоғоз ва тўқимачилик саноатида, шунингдек, чиқинди сувларни тозалаш ва 
оғир металларни сорбцияси учун 80-250 кДа ММ оралиғидаги хитозанни ишлатиш 

Download 5,91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   268




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish