Namangan davlat universiteti tabiiy fanlar va ekologiyaga oid ayrim muammolar

Tabiiy fanlar va ekologiyaga oid ayrim muammolar (Ilmiy maqolalar to’plami) XVII
170 
oltinko‘z (Chrusopa), o‘rgimchaklar va boshqa hasharotlarni qirib, ular sonini 
kamaytiriladi. Iqtisodiy xavfni bartaraf etadi.[4] 
6.
Bundan tashqari, kimyoviy va mexanik usullar ham bor. Kimyoviy usulda 
o‘simliklarni uyg‘unlashgan himoya qilishda zararli organizmlarga qarshi kimyoviy 
moddalarni ishlatish yaxshi natija beradi. O‘simliklàrni kimyoviy himoya qilish universal 
usul bo‘lib, ularni har xil qishloq xo‘jalikekinlaridagi juda ko‘pgina zararkunanda va 
kasalliklarga va bargiga o‘tlarga qarshi qo‘llash mumkin. Shu bilan birga, kimyoviy 
vositalar bilan omborxona, issiqxona và boshqa bularni ham ishlash mumkin[5]. 
Xulosa.
Qattiqqanotlilarning qishloq va xalq xo’jaligiga ziyon keltiradigan vakillarini 
o’rganish va ularni o’simliklarga va omborxonadagi turli xil mahsulotlarni sifatini 
pasaytirishni oldini oldini olish darkor. Hozirda zararkunanda qo’ng’izlarning turlari juda 
ko’plab topiladi, shunga qaramay olimlarimiz tomonidan bu hasharotlarga qarshi usullar 
yo’lga qo’yilgan. Bugungi kunda dala xo’jaligida ayniqsa, don mahsulotlaridagi 
kushandalarni oldini olish, ularga qarshi profilaktik choralarini qo’llash dolzarb 
mavzulardan bo’lib kelmoqda. Fikrimcha, o’simliklarni parazitlarini oldini olish uchun 
o’sha o’simliklarni kasallikka chidamli navlarini ishlab chiqarish lozim. O’simliklarni 
qo’ng’izlarning eng xavfi kam joylarida o’stirish ularga qarshi ilg’or texnologiyalar 
qo’llash, shuningdek zararkunandalarning dalalarda, bog’larda, omborxonalarda, 
o’tloqlarda va har xil qishloq xo’jaligi bo’lgan joylarda bo’lishiga yo’l qo’ymaslik chora-
tadbirlarini ishlab chiqish kerak. Uylarda, omborxonalarda zarar yetkazyotgan qo’ng’izlar 
uchun kimyoviy usul yaxshi samara beradi. Ekinzor va shunga o’xshash joylarda zarar 
yetkazyotgan yoki hosil nobud bo’lishiga xavf solayotgan zararkunandalarni butunlay 
nobud qilish yoki qirib tashlash lozim. Shunday qilib, zararkunandalarga qarshi 
kurashning ilmiy asoslangan uslubi qishloq xo‘jalik ekinlari hosilini saqlab qolish, 
sanoatga va oziq-ovqat uchun sifatli mahsulot yetkazishda yetakchi rol o‘ynaydi.