Namangan davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti

Ellag kislota
Eng oddiy ellagotaninlarga divi-divi (Caelsalpinia coriaria Willd mevasi), mirobalan (Terminalia chebula retz .), kvebraho (Schinopsis turlaridan) va Eucalyptus seiberiana dan ajratib olinib, yaxshi o’rganilgan korilagin hamda Geranium thunbergii Seibold. Et Zucc.dan ajratib olingan geraninlar kiradi:

Karilagin

Geraniin

Oshlovchi moddalar va tarkibida tanidlar bo’lgan mahsulotlardan tayyorlangan dorivor preparatlar tibbiyotda me`da-ichak (ich ketishi, kolit), og’iz va tomoq shilliq qavatlarining yallig’lanishi (stomatit. gingivit) kasalliklarini, teri kuyishi, surunkali ekzema hamda yaralarni davolashda burishtiruvchi va bakteritsid modda sifatida hamda ichakdan qon oqishini to’xtatish uchun ishlatiladi. Tanidlarning bunday ta`siri ularning oqsil moddalar bilan cho’kma berishiga hamda fenol gidroksil guruhlarining bakteritsid xossalariga asoslangan. Bulardan tashqari, tanidlar og’ir metallarning tuzlari, alkaloidlar va glikozidlar bilan zaharlanganda antidot sifatida ham ishlatiladi [19-24].


I.4. Flavonoidlar va kumarinlar.
Flavonoid. O’simliklar o’zida asosan o’zining turiga, iqlimiga, oilasiga va boshqa xususiyatlariga qarab bir necha xil turdagi moddalarni saqlaydi. Shu dorivor moddalardan biri - flavonoidlardir.
Flavonoiddarni benzo - γ - piron (xromon) unumi va asosida C₆ -C₃ -C₆ uglerod atomlaridan tashkil topgan fenil propan skeleti bo’lgan tabiiy birikmalarning katta guruxi deb qarash mumkin. Flavonoidlar fenol birikmalari qatoriga kirib, ularning nomi lotincha «flavum» - sariq degan ma’noga ega. Bunga sabab o’simlikdan ajratib olingan birinchi flavonoid sariq rangda bo’lgan va ko’pchilik flavonoidlar rangi ham sariq ranglar qatoriga kiradi.
-piron, benzo - -piron (xromon) va C₆ -C₃ -C₆ uglerod atomlaridan tashkil topgan skelet flavon misolida quyidagi ifodaga ega:

-piron benzo- -piron Flavon yoki 2–fenil (xromon)
benzo- -piron

Bu yerda benzo - -piron halqasidagi benzo -halqa A halqa deb, -piron halqasi C halqa deb va 2 -fenil halqasi B halqa deb nomlanadi.

Flavonoidlar flavon molekulasidagi C halqaning oksidlanish darajasiga ko’ra quyidagi guruxlarga bo’linadi: