Namangan davlat universiteti pedagogika-psixologiya fakulteti psixologiya kafedrasi

Ijtimoiy xulq-atvor instinktlari
 
nazariyasi XX asrning boshida Angliyada 
shakllandi. Uning asoschisi ingliz psixologi Uilyam Makdugall bo‘lib, u o‘zining 
1908 yilda yozgan ―Ijtimoiy psixologiyaga kirish‖ kitobidagi inson xulq-atvorining 
motivi yoki uni harakatga keltiruvchi kuch instinktlardir deb yozgan. Keyinchalik 
u instinkt tushunchasi bilan birga layoqat, intilish iboralarini ham ishlata boshladi. 

Talabalar faolligini baholash; 

Natijalarni umumlashtirish, xulosalash va yakunlash; 

Uyga vazifa. 
 
3-amaliy mashg‗ulot: Ijtimoiy psixologiyaning fan sifatida rivojlanishini 
o‘rganish. 

Maqsad: 
Ijtimoiy psixologiyaning fan sifatida shakllanish davrini o‘rganish, 
amaliy tahlil qilish ko‘nikmalarini shakllantirish.
 

Ijtimoiy psixologiyaning Rossiyada rivojlanishi. 
 

L.S.Vigotskiyning shaxs tuzilmasiga doir ilmiy-pedagogik qarashlari tahlili.
 

O‘zbekistonda ijtimoiy psixologik tadqiqotlarning o‘rni va istiqbollari.
 

Taqdimot yaratish. 

Nazariy ma`lumot: 
Sobiq ittifoq davlatlarida, birinchi navbatda Rossiyada ijtimoiy psixologiya 
20-yillardan boshlab rivojlana boshladi. Rus ijtimoiy psixologiyasining 
asoschisi deb haqli ravishda V.M.Bexterevni ko‘rsatish mumkin. 
 
Bexterev o‘zining refleksologiya nazariyasi doirasida shaxs xulq-atvorining 
motivlarini tushuntirishga xarakat qiladi. 
 
Uning fikriga ko‘ra, shaxsning shakllanishidagi barcha ongli va ongsiz 
jarayonlar tashqi xulq-atvorda, harakatlarda ifodalanadi.
 

---

95 
20 asrning 30-yillarda A.S.Makarenko, A.Zalujniy, L.S.Vigotskiy, 
N.K.Krupskaya, M.Suxomlinskiy va boshqa qator olimlar o‘z nazariy 
qarashlarini marksizm g‘oyalari bilan bevosita bog‘lab, jamoa va shaxs 
nazariyasini yaratdilar. Ular shaxsning shakllanishida ijtimoiy muhitning, 
jamoaning rolini, ta‘lim-tarbiyaning ahamiyatini isbotlashga urindilar.
 
Ijtimoiy psixologiyaning fan sifatida yurtimizdagi rivojlanish tarixiga e‘tibor 
beradigan bo‘lsak, tarixan qisqa fursatda uning rivojlanishi uchun 
imkoniyatlar kengayib borayotganligini ta‘kidlash joiz. 
 
Mamlakatimizning Birinchi Prezidenti Islom Karimov tomonidan 1997 yilda 
O‘zbekiston Respublikasida kadrlar tayyorlashning milliy dasturini ishlab 
chiqarish zarurati to‘g‘risida fikr bildirilgan, unda ijtimoiy psixologiya va 
sotsiologiya kabi yangi yo‘nalishlarni rivojlantirishga alohida e‘tibor 
qaratilishi lozimligini ta‘kidlangan.
 
O‘zbekistonda o‘tkazilayotgan ijtimoiy psixologik tadqiqotlar dastlab asosan 
oila va oilaviy munosabatlarga bag‘ishlanganligi bilan xarakterlanadi va 
shunga bog‘liq tarzda oxirgi yillarda ham shaxsning kamol topishida 
ijtimoiy muhit omili o‘rganilganda, eng avvalo oilaviy ijtimoiylashuv 
nazarda tutiladi.
 
Mamlakatimiz Prezidenti Sh.Mirziyoyev tomonidan 2017 yil 7 fevral kuni 
―O‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha harakatlar 
strategiyasi to‘g‘risida‖gi farmon imzolandi va 2017-2021 yillar mobaynida 
O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi 
bo‘yicha Harakatlar strategiyasi qabul qilindi: