Namangan davlat universiteti kimyo kafedrasi organik birikmalarning tuzilish nazariyasi

Klechkovskiy qoidasi: atom elektron orbitallarining energetik ҳolati bosh va orbital kvant sonlari yig’indisining qiymatiga bog’ liq. .

n. 1 2 3 4 5 6

l =n-1 (sonli) 0 1 2 3 4 5

l (simvolli) s p d f g h

(n+l) 3s=3+0=3

(n+l) qiymati kichik bo`lgani 1-to`ladi: 3p=3+1=4 4s=4+0=4 3p4s

Agar 2 ta (n+l) qiymati teng bo`lsa n kichik bo`lgani 1- to`ladi: 3p=3+1=4 4s=4+0=4 3d=3+2=5 4p=4+1=5 5s= 5+0=5 4d=4+2=6 5p=5+1=6 4f+3=7 5d=5+2=7

3p4s 3d4p5s 4d5p 4f 5d4f

Klechkovskiy qoidasidan kelib chiqadigan xulosalar orbitallarning elektronlar bilan to`lish tartibini belgilab beradi.

Xund qoidasi: Ko`p elektronli atomlarda elektronlar yacheykalarga joylashayotganda o`z spinlarini parallel yo`naltirib, spinlar yig’indisini maksimal bo`lishiga intiladi. Bundan shunday xulosa kelib chiqadiki,pog’ onachada bo`sh katakcha turganda juft elektron joylash tirish mumkin emas.