Namangan davlat universiteti kimyo kafedrasi kimyo texnologiya

Laboratoriya ishi -12
Fenolformaldegid smolasini olish
Fenolformaldegidli smolalar eritmada polikondensatsiya usuli bilan olinadi, chunki fenol va formaldegid suyuq holda bo’ladi. Katalizator (kislota va ishqor xam reaksion muhitda eriydi) suyuq (gomogen kataliz) xolatda bo’ladi. Eritmada polikondensatsiyalash istikbolli sanoat usuli bo’lib, pastrok haroratda 373 K boradi vakuum, inert gaz talab kilmaydi.

Ammo, ushbu reaksion sistema faqat reaksiya boshlanishida gomogen bo’lib keyinchalik geterogen sistemaga aylanadi (bir-birisida aralashmaydigan ogirrok oligomer va smola usti suyuqligi kavatlari) suvli faza tarkibiga reaksiyaga kirishmagan fenol, formaldegid va suvda eruvchi kondensatsiya mahsulotlari kiradi. Reaksiya qattiq aralashtirib turilgan holda olib boriladi va reaksiya qanchalik uzokrok davom etsa smola unumi shunchalik ko’proq va molekulyar massasi kattarok bo’ladi. Reaksiya mexanizmini, olinadigan oligomerning tuzilishi va xossalarini belgilaydigan asosiy faktor bu katalizator tabiati xamda fenol va formaldegidning nisbatlari hisoblanadi. SHunga qarab novolak va rezol fenolformaldegidli smolalar olinadi, reaksiya tezligiga harorat va konsentratsiyasi xam ta’sir qiladi.