Namangan davlat universiteti arxivshunoslik kafedrasi

 Mir  Arab  madrasasining  arxitekturasi. 

Mir  Arab  madrasasi  1520-1536-

yillarda Mir Arab nomi bilan tanilgan Abdulla Yamainiy rahbarligida qurilgan

.

 

Tarixdan  ma'lumki,  ko'p  yuz  yilliklar  davomida  Buxoroda  islom  dini 

o'rganuvchi ahli toliblar tarbiyalangan. Feodalizm davrida Buxoroda juda ko'p 

monumental inshootlar qurilgan.  Faqat  XVI  asrda o'ndan ortiq madrasalar barpo 

etilgan. Ulardan bir qanchalari bizgacha saqlanib qolgan. 

Bu  davrda  Buxoroning  va  butun  Markaziy  Osiyoning  siyosiy  va 

ma'naviy hayotida islom dinining roli oshgan. Ko'pchilik dinga sig'inuvchi 

xizmatchilar  yirik  feodallardan  bo'lgan.  Ular  o'zlarini  ko'rsatish,borliklarini 

bildirish, nomlarini ko'rsatish va ulug'lash maqsadida masjid  va madrasalar 

qurdirganlar. 

Mir Arab  madrasa jahonga tanilgan va musulmon dunyosining yirik diniy 

oliy  maktablaridan  hisoblanadi.  U  madrasa  inson  tafakkurining  mahsuli 

bo'lgan  ajoyib  arxitektura  yodgorligidir.  Mir  Arab  madrasasining  peshtoqi 

Masjidi  Kalonning  portali  bilan  yagona  o'qda  joylashgan.  Biroq  madrasa  bir 

oz balandroqda  bunyod  etilgan.  Manbalarda  keltirilgan ma'lumotlarga ko'ra, 

u  joy  bir  oz  past  bo'lgan,  shuning  uchun  bino  asosi  tuproq  bilan  to'ldirilib 

ko'tarilgan. 

Rivoyat  qilishlaricha,  o'sha  davrdagi  Buxoro  podshosi  uch  ming  nafar 

erkak va  ayollarni qul sifatida pullagan. Bundan  tushgan  mablag'ni  u  Abdulla 

Yamaniy degan mashhur kishiga madrasa barpo etish uchun bergan. 

---