N xojiyeva, B. Sharipov, sh. Muxsinov

Uyqaslastırılgan standartlar (ekvivalent standartlar ): Bir hám áyne sal obektke tiyisli bolǵan hám standartlastırıw menen shuǵıllanatuǵın túrli keńseler tárepinen tastıyıqlanǵan standartlar bolıp, alar o'nimler, processler hám
xızmetlerdiń óz-ara almasıwın, bul standartlarǵa muwapıq takdim etiletuǵın informaciya yamasa sınaqlar nátiyjeleriniń óz-ara tushunilishini tahminlaydi. Xalıq aralıq, regionlıq, milliy standartlastırıw keńseleri bar. Xalıq aralıq standartlastırıw iskerliginde barlıq mámleketlerdiń tiyisli keńseleri erkin halda qatnasıwı múmkin.
Regionlıq standartlastırıw degende dúnya ko'leminde bir ǵana jug'rofiy yamasa ekonomikalıq regionǵa qarawlı mámleketlerdiń tiyisli keńseleri ushın erkin halda qatnasıwları múmkin bolǵan standartlastırıw túsiniledi.
Milliy standartlastırıw - bul arnawlı bir bir mámleket sheńberinde o'tkeriletuǵın standartlastırıw iskerligi bolıp tabıladı. Standartlastırıw hár túrlı iskerlik túrleri jáne onıń nátiyjelerine tiyisli qaǵıydalar, ulıwma nızam qaǵıydalar yamasa xarakteristikalardı ózinde qamtıp alǵan normativ hújjet esaplanadı. " Normativ" hújjet termini standartlar, texnikalıq shártler, sonıń menen birge ulıwma ko'rsetpeler, jollamalar hám qaǵıydalar túsinigin de óz ishine aladı.
Standartlastırıw maqsetleri kóp qırlı bolıp, alar tiykarınan to'mendegilerden ibarat : birxillashtirish (hár túrlılıqtı basqarıw ), qollanıwlılıq, maslasıwshanlıq, óz-ara almasıwchanlik, den sawlıqtı saqlaw, qawipsizlikti tahminlash, sırtqı ortalıqtı asıraw, o'nimdi qorǵaw, óz-ara túsiniwka erisiw, sawda daǵı ekonomikalıq ko'rsetkishlerdi jaqsılaw hám basqalar. Bir maqsettiń ámelge asıwında bir waqıtta basqa maqsetlerdiń de ámelge asıwı múmkin. Standartlastırıwda o'nimdiń wazıypasına muwapıqlıǵı degende belgilengen sharayatlarda arnawlı bir wazıypaların buyım, process yamasa xızmetler tárepinen orınlaw qábileti túsiniledi. Maslasıwshanlıq bolsa, málim sharayatlarda belgilengen talaplardı orınlaw ushın qabıl etiwge bolmaytuǵın tahsir ko'rsetpesten o'nim, process yamasa xızmetlerdi birgelikte qollanıwına jaramlılıǵı dep túsiniledi. Óz-ara almasıwchanlik - birdey talaplardı orınlaw maqsetinde bir buyım, process, xızmetten paydalanıw ornına basqa bir buyım, process, xızmettiń jaramlılıgınan ibarat. Hár túrlılıqtı basqarıw (unifikatlashtirish yamasa birxillashtirish) dep, arnawlı bir zárúriyatın qandırıw ushın zárúr bolǵan eń maqul túsetuǵın o'lshemlerdi yamasa o'nim, process hám xızmet túrlerin tańlawǵa aytıladı.