N. X. Ermatov, D. G‘. Azizova, N. M. Avlayarova, B. Yu. Nomozov, R. S. Bekjonov, A. I. Abdiraz а kov, M. X. Ashurov

V.2.1. Murakkab neft quvurlari tizimi gidravlik hisobi
 
Quvurning mahkamligiga yuqori talablar qo`yiladi. Chunki quvurlar yer ostida 
joylashtirilgan bo`lib, ularga ichki va tashqi kuchlar ta‘sir qiladi. Ichki kuch ta‘siriga 
neft  va  gazlarni  tashish  jarayonida  quvur  ichida  hosil  bo`ladigan  bosimlar,  tashqi 
kuch ta‘sirlariga tuproqning og`irlik bosimi, tuproq haroratini o`zgarishidagi ta‘sirlar 
(quvurning  uzunligi  va  ko`ndalang  kesimi  bo`yicha  hosil  bo`ladigan  kuchlanishlar) 
quvur  va  izolyatsiya  qoplamalarining  ta‘sirlari.  Magistral  quvurining  mahkamligini 
yuqori  bo`lishi  bilan  bir  qatorda,  ular  payvand 
–
  bo`luvchanlik,  korroziyaga  va 
eskirishga  chidamlilik  xususiyatlariga  ega  bo`lishlari  hamda  yengil,  arzon  bo`lishi 
kerak.  Umuman  quvur  mahkamligini  ta‘minlash,  uni  avariyasiz  ishlashini,  atrof  –
 
muhit  musaffoligini  saqlashda  katta  omil  bo`lib  xizmat  qiladi.  Quvurlarni 
mahkamligi  ularning  devori  qalinligining  to`g`ri  tanlanishiga  bog`liq.  Quvurlarni 
devori qalinligi quyidagi ifoda orqali aniqlanadi: 


mm
P
n
P
Z
D
P
n
tash
;
1






 
 
Quvur  uzunligi  bo`yicha  siquvchi  kuchlanish  bo`lganda  devor  qalinligi 
quyidagicha aniqlanadi: 


mm
P
n
P
D
P
n
tash
;
2
1
1







 

---

67 
 
bu  yerda, 
D
tash
 
–
  quvurni  tashqi  diametri,  mm. 
P
 
–
  quvur  ichidagi  normativ  ishchi 
bosim, kg.s/sm
2
 
n
 
–
 quvurdagi ortiqcha bosim koeffitsiyenti, 
ψ
1
 
–
 quvurni ichki o`qi 
bo`yicha kuchlanish holatini hisobga oluvchi koeffitsiyent.