N. X. Ermatov, D. G‘. Azizova, N. M. Avlayarova, B. Yu. Nomozov, R. S. Bekjonov, A. I. Abdiraz а kov, M. X. Ashurov

Tayyor neft mahsulotining fizik ko‘rsatkichlari
 
I.1-jadval 
 
Ko‘rsatkichlar
 
Guruxlar 
1 
2 
3 
1.Xlor  tuzlarining  miqdori  mg/dm
3
  dan 
oshmasligi kerak 
100 
300 
900 
2.Suvning  massa  miqdori  %  dan  oshmasligi 
kerak 
0,5 
1,0 
1,0 
3.Tog‘  j
insi  zarrachalari  %  dan  oshmasligi 
kerak 
0,05 
0,05 
0,05 
4.Bug‘ning 
to‘yinganlik 
bosimi 
kPa 
(mm.simob ust.) dan oshmasligi kerak  
66,7 
66,7 
66,7 
(500) 
(500) 
(500) 
 
 
Tayyor  neft  tarkibidagi  oltingugurtning  massa  miqdori  bo‘yicha  quyidagi 
sinflarga bo‘lin
adi: 
kam oltingugurtli 
–
 0,60 % gacha; 
oltingugurtli 
–
 0,61 dan 1,80 % gacha; 
yuqori oltingugurtli 
–
 1,80 % dan yuqori. 
Shuningdek  tayyor  neft  20
o
C dagi  zichligi  bo‘yicha  ham  quyidagi uch  sinfga 
bo‘linadi:
 
yengil 
–
 850 kg/m
3
 gacha; 

---

7 
 
o‘rtacha –
 851 dan 885 kg/m
3
 gacha; 
og‘ir –
 885 kg/m
3
 dan yuqori. 
 
I.2.
 
Neft konlarini ishlatishni kompleks sxemalari va loyiha tuzish  
uchun kerakli boshlang‘ich ma’lumotlar
 
Konlarini  ishlatishni  kompleks  sxemalarini  tuzish  uchun  ilmiy-tadqiqot 
institutidan olingan geologik ilmiy-tadqiqot tashkilotlari tomonidan qatlamlarni aniq 
tadqiq  qilingan  boshlang‘ich  ma’lumotlari,  burg‘
ilashdan  chiqarilib  ishlatishga 
topshirilgan, razvedka va ishlatish quduqlari haqidagi ma’lumotlar zarur bo‘ladi.
 
To‘plangan  ma’lumotlarga  ko‘ra  kompleks  sxema  tuziladi,  so‘ngra  konlarni 
kompleks ishlatish loyhasi tuziladi. 
Yangi  ochilgan  konni  jixoz
lash  to‘liq  to‘plangan    kompleks  sxemaga  va 
ishlatish  loyihasiga  asoslangan.  Konlarni  jixozlashda  ishlatiladigan  barcha  turdagi 
quvurlar, ya’ni neft, gaz va suvni
 
yig‘ish va tashish tizimiga qo‘yiladigan talablar:
 
-
 
 
konda  neft,  gaz  va  suvni  yig‘ish  sistemasida  va  tashishda 
q
o‘llaniladigan 
quvurlar turlari; 
-
 
 siquv nasos stansiyalarini qurilmalari (SNS); 
-
 
 neftni tayyorlash qurilmalari (NTQ); 
-
 
 suvni tayyorlash qurilmalari (STQ); 
-
 
 kompressor stansiyasi (KS); 
-
 
 tarmoqli nasos stansiyasi (TNS). 
Bizga  ma’lumki  qud
uqlarni  joylashtirish,  konni  jixozlash  sistemasini 
belgilaydi,  shu  jumladan  quduq  usti  jixozlarining  texnologik  ishlash  rejimi  konni 
ishlash jarayoniga ta’sir qilad
i. 
Yer  usti  jixoz
lari o‘lchamlarini to‘g‘ri tanlash, turli quvurlarni tanlash, konda 
montaj ishlarini olib borish, konni kompleks sxemasini tuzish va ishlatish loyihasini 
tuzish uchun quyi
dagi ma’lumotlar yig‘iladi:
 
1)
 
konni yillar davomida ishlatishda neft, gaz va suvning qazib olish hajmi; 
2)
 
konni  yillar  davomida  davriy  ishlash  vaqtida  quduq  usti  bosimini 
o‘zgarishi;
 

---

8 
 
3)
 
quduqlarni maydon bo‘ylab joylashtirish
 
(quduqlar to‘ri);
 
4)
 
quduq chuqurligi va quduq tanasi bo‘ylab haroratning o‘zgarishi;
 
5)
 
neft tarkibi, qatlamdagi va quduq ustidagi zichligi va qovushqoqligi, uning 
tarkibidagi parafin, asfalten, naften, smola, oltingugurt va nordon gazlar; 
6)
 
gaz  faktorlarining  tax
miniy  o‘zgarishi,  ishlash  jarayonida,  neftli  gazning 
guruxiy tarkibi va zichligi; 
7)
 
qatlam suvlarining fizik-kimyoviy tasnifi (ion tarkibi, zichligi, ishqorliligi, 
kislotaliligi va korrozion aktivligi); 
8)
 
neft  konining  metrologik  va  iqlim  sharoitlari,  yog‘ingarchilik  miqdori, 
maksimal va minimal havo harorati; 
9)
 
ishlatish va haydovchi quduqlarning kondagi strukturaviy xaritasi; 
10)
 
 
suv manbasi, elektr energiya, temir yo‘l va avtomobil yo‘llari;
 
11)
 
 topografik xarita.