N. X. Ermatov, D. G‘. Azizova, N. M. Avlayarova, B. Yu. Nomozov, R. S. Bekjonov, A. I. Abdiraz а kov, M. X. Ashurov

XIII.2-rasm. Oqim rejimiga ko`ra aralashmaning hosil bo`lish chizmasi
:
 
a
–
laminar rejimda; b
–
turbulent rejimda. I
–
birinchi mahsulot; II
–
ikkinchi mahsulot; 
1
–mahsulotlarning o‘zaro ta’sir chegarasi.
 
 
Turbulent  diffuziya  nazariyasiga  asosan  V.S.Yablonskiy  va  V.A.Yufin 
ifodalari bo`yicha hosil bo`lgan aralashmaning hajmi quyidagicha aniqlanadi. 
 


2
2
1
5
.
0
Re
2
Z
Z
d
V
V
TP
apa


 
 
 
 
(XIII.1)
 
(XIII.2) 
 
bu yerda 
V
- quvur hajmi; 
d 
–
 quvurning ichki diametri; 
L
 
–
 quvur uzunligi. 
Т
ed
Д
C
R


 
 
 
 
 
(XIII.3)
 
bu  yerda 
C
  -  kerakli  diffuzion  parametri; 
w 
–
  neft  mahsulotining  o`rtacha  zichligi;    
D
t
 
–
turbulent diffuziya koeffitsiyenti. 
Bu Teyler yoki Nichavol 
–
 Yablonskiy ifodalari bo`yicha hisoblanadi: 
 
(XIII.4)
 
 
bu  yerda: 
λ
 
–
  gidravlik  qarshilik  koeffitsiyenti; 
V
 
–
  kinematik  qovushqoqlik 
koeffitsiyentining o`rtacha qiymati. 
L
d
V
q



4
2



Ä
D
t
785
,
1


---

197 
 
 
v
o’r
=0,25 (3v
l
 +v
m
)
  
 
 
(XIII.5)
 
bu yerda: 
v
n
–
engil va og`ir neft mahsulotlarini kinematik qovushqoqlik koeffitsiyenti. 
Neft  va  uning  mahsulotlarini  ketma 
–
  ket  haydashda  aralashmaning  hosil 
bo`lishini quyidagi tadbirlar orqali kamaytirish mumkin: 
1.  Haydalayotgan  mahsulotlar  oqim  tezligini  turbulent  rejimida  sodir  etish. 
Reynolds soni oshgan sari hosil bo`ladigan aralashmani haydashni turbulent rejimida 
ya‘ni, Re > 1000 da olib borish kerak.
 
2. Ketma 
–
 ket haydalayotgan mahsulotlarni zichligi va qovushqoqligi bo`yicha 
farqini minimal bo`lishligini ta‘minlash.
 
3.  Aralashma  oqimini,  quvurini  uzgaruvchan  relef  bulimlaridan  utayotganda 
uni tuxtatmaslik. Mahsulotlar qovushoqligi bir 
–
 biriga yaqin bo`lmasligi, qo`shimcha 
aralashma hosil bo`lishini sodir etadi. 
4.  Idishlar  saroyi  va  nasoslar  o`rtasida  bog`lanish  to`g`ri,  sodda,  berk 
tarmoqlarsiz 
bo`lishini 
ta‘minlash. 
Bunda, 
haydovchi 
stantsiyalarining 
kommunikatsiyalarida hosil bo`ladigan aralashma miqdori kamayadi. 
5. Aralashmalarni ajratgichlar yordamida kamaytirish.