N. X. Ermatov, D. G‘. Azizova, N. M. Avlayarova, B. Yu. Nomozov, R. S. Bekjonov, A. I. Abdiraz а kov, M. X. Ashurov

 
 
12.1- rasm. Neft quvurini qizdirish sxemasi
. 
 

---

194 
 
Qizdiruvchi  quvurning  neft  quvuriga  kiruvchi  va  chiquvchi  qismlarida 
haroratni  meyorlagich  (termik  kompensator)  o‘rnatilgan  bo‘lishi  kerak.  Ichki 
qismidan qizdiriladigan neft quvurlari bir tomonga qiyalashtirilgan holda yotqiziladi. 
XIII.1-rasmdagi tashqi qismidan qizdirish (
a
 
–
 c) konstruksiyasini ikki guruhga 
bo‘lish mumkin: kanalli va kanalsiz.
 
XIII.1-rasmning a, g shakllarida qizdirish quvurini neft quvuri bilan bir kanalda 
yotqizish  ko‘zda  tutiladi.  Kanallar  o‘tkazmas  (
XIII.1-rasm, 
a
) 
–
 
yuzada  bo‘lib 
quvurning ochiq qismlari harorat saqlovchi qoplamalar bil
an qoplanadi, o‘tkazuvchan
 
(tunnellar) 
–
  bitta  parallel 
yo‘nalishda  bir  nechta  “
I
ssiq”  quvurlar  yotqizilgan 
bo‘lganda  qo‘llaniladi.  Tunnellar  balandligi  2  m.  dan,  kengligi  esa  0,7  m.dan  kam 
bo‘lmasligi  kerak.  Harorat  yo‘qotilishini  oldini  olish  maqsadida  a
ksariyat  hollarda 
tunnellar  yopiq  tizimda  quriladi.  Tunnel  ichidagi  bir  xil  konvektiv  harorat  saqlanib 
qoladi.  Kanaldagi  barcha  quvurlar  qo‘shish  va  to‘xtatishda  harorat  o‘zgarish  ta’sir 
qilgani  uchun  ularni  qo‘zg‘aluvchi  asoslarga  biriktiriladi  hamda  muvo
zanatlovchi 
qurilma va alohida ishlovchi hududlarda ajratuvchi qo‘zg‘almas nuqtaga ega bo‘lishi 
kerak. 
Neft  quvurlarining  kanalsiz  qizdirishda  qizdiruvchi  quvur  va  neft  quvuri  bitta 
harorat saqlovchi qoplama bilan o‘raladi 
(XIII.1-rasm, 
b
). Bu konstruksiya oddiy va 
yer usti va yer osti neft quvurlari uchun qo‘llanilishi mumkin.
 
XIII.1-rasm, 
c
 
da bug‘ quvuri ichidan neft quvurlari yotqizish ko‘zda tutilgan 
sxema ko‘zda tutilgan yoki neft quvurini tashqi tomonidan issiq qopl
amalar (XIII.1-
rasm, 
c
)  bilan  qoplash  mumkin.  Bu  konstruksiyalarni  qisqa  masofalarga  yotqizilgan 
neft quvurlaridagi qovushqoq 
–
 
plastik neftni haydashda qo‘llash mumkin.