N. X. Ermatov, D. G‘. Azizova, N. M. Avlayarova, B. Yu. Nomozov, R. S. Bekjonov, A. I. Abdiraz а kov, M. X. Ashurov

Grozniy  neft  institutining  yig‘ish  tizimi.
 
Bu  tizim  o‘z  ichiga  jamlangan 
to‘rtta  yirik  tizimlarni  biriktirgan  bo‘lib,  Baronyan
-
Vezirov  yig‘ish  tizimidan 
zamonaviyligi, qulayligi va mahsulot yo‘qotilishini minimumgacha kamaytirilganligi 
bilan farq qiladi (II.2-rasm). 

---

16 
 
 
 
II.1-rasm. Tazyiqli Baronyan-
Vezirov yig‘ish tizimi.
 
1,12,13-quduqlar, 2,4,5,10-gaz separatorlari, 3-
o‘lchash asbobi, 6
- neft tindirgichi, 7-saqlagichlar, 
8-qum separatori, 9,11-kompressorlar.

---

17 
 
Jamlangan  to‘rtta  yirik  tizimga 
gurux
iy  o‘l
chov  qurilmasi,  birinchi  bosqich 
gazsizlantirish  qurilmasi,  markaziy  gazsizlantirish  qurilmalari  va  neftni  mukammal 
tayyorlash qurilmalari kiradi. 
Bu  yig‘ish  tizimida  yuqori  bosimda  favvora  usuli 
bilan  ishlayotgan  quduqlar 
(1) boshida 6-7 MPa bosim saqlanib turiladi, buning natijasida neft  gurux
iy o‘lchov 
qurilmasi (2) gacha va undan keyin birinchi bosqich gazsizlantirish qurilmasi (3) ga, 
hamda  neftni  tayyorlash  tizimlarigacha  o‘z  bosimi  bilan  yetib  borishi  ta’minlanadi. 
Quduqlar boshida 6-7 MPa bosimning saqlanib turilishi neftni tayyorlash tizimini 100 
km masofagacha uzoqlikda o‘rnatish imkoniyatini beradi.
 
Gurux
iy  o‘lchov  qurilmasida  14  tagacha  quduqning  mahsulot  miqdori 
o‘lchanishi  mumkin.  Agar  erigan  gaz  miqdori  juda  katta  bo‘lsa, 
gurux
iy  o‘lchov 
quril
masidan neft birinchi bosqich gazsizlantirish qurilmasiga yo‘naltiriladi. Bu yerda 
dastlabki  ajratib  olingan  gaz  to‘g‘ri  GQIZ  (4)  ga  yoki  boshqa  bir  iste’molchiga 
yuboriladi. 
Neft  birinchi  bosqich  gazsizlantirish  qurilmasidan  o‘tgandan  so‘ng 
markaziy gazsi
zlantirish qurilmalari (5) ga yo‘naltiriladi. Bu yerda neft uch bosqichli 
gazsizlantirish jarayonidan o‘tadi. Ajratib olingan gazning o‘zi ham kondensat va neft 
tomchilaridan  tozalanadi,  quritiladi  va  gazni  qayta  ishlash  zavodiga  yoki 
iste’molchiga yuboril
adi.  Gazsizlantirilgan  neft  esa  neftni  tayyorlash  qurilmalari  (6) 
ga yetib keladi. Bu yerda neft suv va qum zarrachalaridan tozalanib tayyor mahsulot 
holiga  keltiriladi  va neftni  qayta  ishlash  zavodlariga  yoki  temir  yo‘l  va  neft  quyish 
estakadalariga quvur 
orqali jo‘natiladi.
 
Grozniy neft institutining yig‘ish tizimida quduqdan chiqayotgan neft, gaz va 
suvli  suyuqlik  bitta  katta  quvur  orqali  uzoq  masofaga  (100km  gacha)  uzatilib,  unda 
quvurdagi oqimning uzluksizligiga, oqimni haydash tarziga katta ahamiyat beriladi. 
Grozniy neft institutining yig‘ish tizimidagi neft yig‘ish, uzatish va tayyorlash 
Shimoliy Kavkaz va Ukraina konlarida ko‘proq qo‘llaniladi.
 
Bu  tizimning  yana  bir  afzalligi  100  km  radiusda  joylashgan  bir  necha  konlar 
uchun tayyorlash tizimlarini bir joyda jamlangan holda qurishning mumkinligidir. 
 

---

18