N. X. Ermatov, D. G‘. Azizova, N. M. Avlayarova, B. Yu. Nomozov, R. S. Bekjonov, A. I. Abdirazakov

Nasos stansiyalari qurilmalari.
Nasos sexining jamlanmasida asosiy talablardan biri sexning eng kichik o‘lchamida asosiy va yordamchi nasoslarning normal ishini ta'minlash hisoblanadi. Bundan tashqari haydash jarayonini to‘xtatmasdan ta'mirlash ishlarini amalga oshirish mumkin bo‘lsin. Xizmat qiluvchi xodimlar uchun me'yoriy holdagi sanitar- gigiyenik sharoit yaratilgan bo‘lishi kerak. Sexning qurilishida yong‘inga chidamli (g‘isht, beton, temir beton) materiallardan foydalaniladi. So‘nggi yillarda nasos sexlarini qurishda karkas turidagi polning devorlari yengil panellar bilan to‘ldirilgan inshootlar qurilmoqda. Binoning o‘lchamlari jihozlarning gabarit o‘lchamlariga bog‘liq hamda asosiy va yordamchi jihozlarning xususiyatiga, yong‘inga qarshi va sanitar-gigiyenik me'yorlarga bog‘liq bo‘ladi.
NM 3600-230 nasos agregati bilan jihozlangan nasos sexining rejasi:

• 
  asosiy nasosning karteri zichlamalaridan to‘plagichga yopiq tizim orqali (germetikli) to‘plangan suyuqlikni o‘z oqimi orqali chiqib ketishi;
  
• 
  oqib chiqqan suyuqlikni to‘plagichlardan va neft tarkibli oqovalarni to‘plagichlardan botma nasoslar yordamida napor ostida uzatish;
  

- oqib chiqqan neftni yig‘gichlardan zarbali to‘lqinlar va magistral nasoslarni so‘ruvchi quvur uzatmalarini yuksizlntirish uchun neftni nasos yordamida olib chiqish;
- nasos podshipniklariga va elektrdvigatellarga belgilangan miqdordagi moyni uzatish hamda moyni o‘z oqimi orqali markazlashtirilgan moy tizimining bakiga olib chiqish;
- elektrdvigatelning havoli ichki sirkulyasiga sovutish uchun suvni uzatish;
- sovitish uchun suvni moy tizimining markazlashtirilgan moy sovutgichiga uzatish;






XI.4-rasm. NM 3600-230 nasos agregati bilan jihozlangan nasos sexi:
1-elektrdvigatelli nasos; 2-elektryuritmali zulfin; 3-teskari klapan; 4-ikki balkali qo‘ldastakli ko‘prikli kran; 5-bir balkali qo‘ldastakli ko‘prikli kran; 6-so‘ruvchi quvur uzatma.
Nasos sexining yordamchi tizimlari.
Magistral nasoslarni berilgan parametrlari bilan foydalanishni normal ta'minlash uchun quyidagi yordamchi tizimlar mavjud bo‘lishi zarurdir:
- sirt zichlamalarini yuksizlantirish va sovitish;
- podshipniklarni moylash va sovitish;
- sirt zichlamalri orqali oqib chiqqan suyuqliklarni yig‘ish;
- siqilgan havoni uzatish va tayyorlash;
- aylanma suv ta'minotini va suvni havo bilan sovitish;
- nazorat vositalari va nasos agregatini himoyasi.