N sadriddinov, A. Rahimov, A. Mamadaliyev, Z. Jamolova fizika 0 ‘qitish uslubi asoslari

X II б о б
FIZIKADAN SINFDAN TASHQARI VA FAKULTATIV
MASHG'ULOTLAR
1. FIZIKADAN SINFDAN TASHQARI ISHLAR
S in f d a n t a s h q a r i is h l a r m a k t a b n i n g o ‘q u v - t a r b iy a v iy
fa o liy a tin in g a jra lm a s va m u h i m q ism idir. U n i n g m a q s a d i 
fa n , te x n ik a , m a d a n i y a t s o h a s id a o ‘q u v c h i l a r n in g ijodiy 
qobiliyatlarini h a r t o m o n l a m a rivojlantirishdan iborat. S in f­
d a n ta sh q a ri is h la r o ‘q u v c h i l a r d a fizikani o 'r g a n i s h g a qizi- 
qish u y g ‘o t a d i , fan va te x n i k a n i n g yangi y u tu q la ri b ila n
ta n is h tir ib b o ra d i, t a s h a b b u s k o r lik n i, m u staq illik n i, j a m o a -
156

---

doshlik va o ‘rto q lik hissini, q o 'y ilg a n m aq sa d g a erishishdagi 
q a t ’iylikni tarb iy a la y d i.
S in fd a n tash q ari ishlar ikki g u ru h g a b o 'lin a d i: 1) yaxshi 
o ‘zlashtirm aydigan o ‘quvchilarga konsultatsiya va q o 's h im c h a
m a s h g ‘u lo tla r o ‘tish, ekskursiyalar tashkil etish; 2) fizika, 
fizik a -tex n ik a t o 'g a r a k la ri, fizika k ec h alari, k onferensiyalar, 
o lim p ia d a va tan lo v lar, m a k t a b d a fizika haftaligi, devoriy 
g a z e ta la r c h iq a rish , k o 'r g a z m a l a r tashkil qilish, fizik asbob- 
lar tay y o rla sh va h okaz ola r. G u r u h m a s h g ‘ulotlari t o ‘g a- 
raklardir. O m m aviy m ashg‘ulotlar — fizika kechalari, tanlovlar, 
fizika haftaligi...
T o ‘g a ra k
— fizika va t e x n i k a d a n m u n t a z a m ra v is h d a
o ‘tkaziladigan sinfdan tashqari ishlam ing asosiy shaklidir. U ni 
fizika va te x n ik a g a q iziq u v ch ilar u c h u n tashkil qilinib, m av - 
zusini o ‘q u v c h il a r n in g m oyilligiga q a r a b u z o q m u d d a t g a
m o ‘ljallagan holda tanlanadi. T o ‘garak a ’zolari 10 — 15 tagacha 
b o 'la d i. A gar x o h lo v c h ila r soni k o ‘p b o ‘lsa, u lar gu ru h larg a 
b o ‘linadi; b ir o y d a ikki m a rta t o ‘g arak a ’zolari bilan, ikki 
m a r t a g u r u h d a g i o ‘q u v c h i l a r b ila n m a s h g ‘u lo t o ‘tkazish 
m aqsadga m uvofiq b o ‘ladi. M ash g 'u lo t vaqti 6 —7-sinflarda — 
1 soat, y u qori sinflarda 1,5—2 soat, am a liy ish lar 1—3 soat 
b o 'la d i.
B irin ch i yig‘ilishda tashkiliy ishlar k o ‘rilib, t o ‘g arak o q - 
soqoli s a y la n a d i, a sb o b la rn i ta rq a tib , yig‘ishtirib oluvchi 
shaxs va redkollegiya tayinlanadi.
6 —7 - s i n f o 'q u v c h ila r in i fizika-texnika to 'g a r a g id a asosan 
ra d io te x n ik a , e le k tro te x n ik a va b o s h q a te x n ik a asoslari bilan 
tan ish tirish moMjal qilinadi. B u n in g u c h u n avval m u ra k k a b
b o ‘lm a g a n a s b o b la r yig‘ib, keyin o ‘rganiladi. B u n d a y y o ‘l 
6 —7- sin flar u c h u n q o ‘llanadi.