N. J. Toshmanov rivojlanish biologiyasi

Karbonsuvlar
  (uglevodlar).  Hujayrada  bu  birikmalar  asosan  energiya 
manbai  sifatida  ishlatiladi.  Oddiy  va  murakkab  karbonsuvlar  farqlanadi.  Oddiy 
karbonsuvlar  monosaharidlar  –  riboza,  dezoksiriboza.  Glyukoza  asosiy  energiya 
manbai  bо„lib,  uning  oksidlanishi  natijasida  hosil  bо„lgan  energiya  hujayradagi 

---

29 
 
sintetik protsesslarda ishlatiladi. Murakkab karbonsuvlar – polisaharidlar bir necha 
monosaharidlardan  hosil  bо„ladi.  Keng  tarqalgan  murakkab  karbonsuv  glikogen 
deb ataladi. Glikogen sitoplazmada zapas energetik modda hisoblanadi. 
Murakkab 
karbonsuvlar 
gruppasiga 
kiruvchi 
glikozaminoglikanlar 
biriktiruvchi  tо„qimaning  hujayra  oraliq  moddasini,  organizmdagi  bezlar 
sekretining asosiy qismini tashkil qiladi. Glikozaminoglikanlarga geparin, gialuron 
kislota va xondriotin sulfat kislota kiradi.