N iz o m iy n o m id a g I to sh k en t davlat ped a g o g ik a universiteti mamasoli jumaboyev

Aylamak bo ‘Imas ado oning haqin yuz ganj ila.
Kitobning 2-qismi asosan axloqiy masalalaiga bag'ishlangan. Bu bobda
asosan yaxshi fazilat va yomon illatlar tahlil qilinadi. To‘g‘rirog‘i, insonda
bo'lishi kerak bo'lgan odob-axloq haqida gap boradi. Masalan, qanoatni
olaylik. Navoiy qanoatli odamlarni sevadi, ulaiga xavasi keladi. Kimki qanoatli
bo'lsa, unday odamni el sevishini, e’zozlashini ta’kidlaydi. Mutafakkir
qanoatni birbuloqqa — chashmaga o'xshatadi. Negaki buloq suvini qancha
olgan bilan u qurimaydi, u bir xazinadirki, undagi boylik sochilgan bilan
kamaymaydi. U bir ekinzorki, urug'i izzat va shafqat hosilini beradi. U bir
daraxtdirki, unda hurmat mevasi bordir. Bu bobda sabr, tavoz’e haqida ham
ko'p ibratli gaplar aytiladi.
Asarning «Turli foydali maslahatlar va maqollar», deb nomlangan 3-
qismida turli tashbehlar berilgan. Bu qismda ko'proq o'qish, ilm olish,
kasb-kor egasi bo'lish va boshqa masalalar o'rtaga tashlanadi.
Alisher Navoiy o'z asarlarida xalq og'zaki ijodidan, ayniqsa,
maqollardan samaraii foydalanish bilan birga, o'zi ham ta’lim-tarbiyaviy
ahamiyatga ega boigan maqollarga yaqin boigan bir qancha hikmatlar
yaratadi. Masalan,
Vafosizda hayo yo'q, hayosizda vafo yo'q.
Tilga e ’tiborsiz— elga e ’tiborsiz.
Oz-oz o'rganib dono bo'lur,
Qatra-qatra yig'ilib daryo bo'lur.
Bilmaganni so 'rab о 'rgangan olim,
Orlanib so 'ramagan о 'ziga zolim.

---

Navoiy zamondoshlariga juda kerak, hech kim aytolmagan, ammo
xalqqa g'oyal zarur katta fikrlami aytgan qudratli san’atkor edi. U keyingi
asrlar, avlodlar uchun ham aziz va mo"tabar bo‘lib qoldi. Navoiyning