N iz o m iy n o m id a g I to sh k en t davlat ped a g o g ik a universiteti mamasoli jumaboyev

QUDRAT HIKMAT
(1925-1968)
Qudrat Hikmat asarlarida ona-Vatanning ko‘rki, istiqboli — bolalar
bilan, o ‘qish, bilish va halol mehnat qilish bilan bog'liq ekanligi mutassil
talqin qilib boriladi. Shoir o'z asarlari bilan bolalarda kichiklikdan Vatanga,
mehnatga muhabbat his-tuyg'usini, fuqoralik mas’uliyati va faxrini tarbiyalay
boshlaydi. Bu Qudrat Hikmat ijodidagi bosh va muhim mavzudir.
Mehnat — go'zal hayot manbai, halol mehnat bilan kamol topish,
hurmat-e’tibor orttirish mumkin degan g'oya Qudrat Hikmat she’rlarida
bola tushunchasiga xos sharhlanadi. Masalan, «Bobo va nabira» she’rini
olib ko'ring: munkillab qolgan chol yaxshi niyat bilan ko'chatlar
o'tqazadi. Shu vaqt nabirasi uning yoniga kelib, bolalarga xos
shoshqaloqlik, sabrsizlik bilan bu nihollar o'zini tutib katta bo'lguncha
necha-necha vaqt o'tadi, qo'ying, bu ish zarur emas, damingizni oling,
deydi. Shunda:
Bogbon bobo unga der: 
Qarab to У may san boqqa,
— Eshitgin ey, jon bolam! 
Mevalari to ‘kin-mo
 7.
Ko'chat ekkan to‘kib ter 
Sendek o‘g‘il-qizlami
Mening ham marhum bobom. 
Ko'rib ko'nglim bo'lar shod.
O'sha nihol quchoqqa 
Ekaman tpk, behilar,
Sig'mas endi, mana ko'r 
Mendan qolsin yaxshi ot.
Chol tilidan aytilgan bunday o'g'it-nasihat bolani yaxshi, xayrli ishga
da’vat etmay qolmaydi. Shoirning «Buvimning deganlari», «Maktabga
ketaturib...», «Jo'jam, yurma laqillab» kabi qator she’rlarida bolaning
mehnatga, foydali ishga bel bog'lashi zarurligi uqtirilsa, «Bog'chadagi
bog'cham» kabi bir turkum she’rlarida kichkintoylarda mehnat zavqi to'lib-
toshganini shunday lavhalarda tasvirlaydi:
Hovuzchadan zing'illab, 
Shaftoliga quydim suv,
Suvni tashib bog'chamga. 
Tupini sal silkitsang,
Quydim bultur о 'tqazgan 
Pishganlari tushar duv.
Qandak o'rik, olchamga. 
Har ko'ksulton zoldirdek.
Undan keyin oq, luchchak 
Rang keltirib yetilar.
Shoxlar otib hammasi