N iz o m iy n o m id a g I to sh k en t davlat ped a g o g ik a universiteti mamasoli jumaboyev

o'qish, axloq-odobli bo'lishda boshqalarga o'mak ko'rsatish, qushlar va
jonivorlarga mehribon bo'lishdek ibratomuz ma’no va mazmun yotadi.
Shoir o'quvchi bolalar hayotining faqat eng muhim, hal qiluvchi
ahamiyatga ega boigan masalalarinigina qalamga oldi va ularni badiiy jihatdan
yorqin va ifodali qilib tasvirlashga urindi. Bu esa u tomonidan ishlatilgan
tasvirlash vositalarining naqadar o'rinli va mazmundorligini tasdiqlaydi,
obrazli ibora eng qisqa ifodali va mazmundor ibora ekanini isbotlaydi.
Quddus Muhammadiy sofdil, a’lochi o'quvchi bolalami samimiy
sevadi, o'z she’rlarida bunday bolalami maqtaydi. «A’lochi Sodiq», «Sinov»,
«Mening orzum», «Bizning uyda», «Yasha, Omon!», «Besh», «Solijonning
darsxonasi» va boshqa she’rlari a’lochi o'quvchilar haqida yaratilganligi
bilan muhim tarbiyaviy ahamiyat kasb etadi. Shoir bu she’rlari orqali a’lo
o'qish, tinmay mehnat qilish bilangina ilm-fan sirlarini egallash
mumkinligini bolalar qulog'iga quyadi.
Q. Muhammadiy ijodining yana bir muhim qirrasi satirik va yumoristik
asarlari bilan bog'liq. «Nomsiz erkatoylar haqida», «Dum», «Ahmadjonga
uyat», «Lapashang», «Ravshanjonning qo'li tilga kirdi» kabi ko'plab
she'riarida bolalar xarakteridagi yaramas odatlar ayovsiz tanqid qilinadi.
Ayniqsa, shoirning «Dum» she'ri shu jihatdan xarakterlidir. Ulgurmovchi,
uyga berilgan vazifani tayyorlamay «dum» bilan yuruvchi o'quvchilar haqida
nasr va nazmda yozilgan ko'pgina asarlarni bilamiz. Ammo Q. Muhammadiy
«dum»chilar ustidan kulish uchun mutlaqo yangi so'z va obraz topgan.
She’r quvnoq misralardan tashkil topgan boiib, bolalarning ruhiga,
pedagogik-ruhiy xususiyatiga mos tushadi:
Bir maktabda gap mishmish
Turg‘uniting dumi bormish.