N I z o m I y n o m I d a g I t o s h k e n t d a V l a t p e d a g o g I k a u n I v e r s I t e t I h a y d a r o V f. I

DAVID  GARTLI 
(
1705
-
1757
)
D.Gartli  -   ingliz  m ut afakki ri,  vrach,  psixolog,  assotsiativ  psixolo giyanin g 
birinchi  rasiniy  yaratuvchisi.  U  barc ha  psixik  jarayonla rni  miya  tebran ishlarinin g 
.nahsuli,  deb   tushuntirg an .  G artlin ing  fikricha,  o d a m n in g   psixik  olami  ularning 
assotsiyalari  vositasi  bilan  (his  etishning)  ‘'birlamchi  elem en t” larining  qiyinlashuvi 
natija sid a sekin-a sta yara lib   boradi.
R iv ojlanishni 
yu z a g a   keltiruvchi 
k uchlar  azoblanish 
va  rohatlanishdir. 
M ex anistlig iga  qara m ay,  D.Gartli  t a ’limoti  psixikani  materialistik  tu shuntirishda 
oldinga  yirik  q adam   b o ‘ldi;  u  etika,  estetika,  mantiq,  peda gogik a,  biologiy aga  t a ’sir 
etdi.
D .G artlinin g masla kdoshi  Dj.Pristli  edi.
109

---