N. I. SodIqova, E. a. KorNIyenko, M. d. XoShimxodjayEva Shaxsiy KoMPyuter va ofis qUrilmaLarIGa texnik xizmat ko‘rSatish

 Tarmoqda masofaviy printerdan foydalanish.
– B kompyuter ilovasi xabarni qabul qilib, uni interpre-
tatsiyalaydi (sharhlaydi) va so‘rovni lokal OTga printer 
bilan operatsiyani bajarish uchun shakllantiradi;
Keyingi harakatlar kompyuterning tashqi qurilmalar bilan 
aloqasi sxemasi bo‘yicha amalga oshiriladi.
8.3. Tarmoq adapteri va uning tavsiflari
Tarmoq faoliyati uchun apparat va dasturiy komponentlar 
talab qilinadi. Ma’lumotlarni uzatish protokoli tanlangandan 
so‘ng, unga munosib apparat ta’minoti, ya’ni tarmoq adapteri, 
konsentrator va burib qo‘yuvchilar tanlanishi kerak.
Tarmoq adapteri (tarmoq kartasi)
 
lokal tarmoqqa bir-
lashtirilgan kompyuterlar orasida axborot almashinuvini ta’-
min 
lash uchun mo‘l 
jallangan. Tarmoq adapteri yoki tarmoq 
kartasi
 
kompyuterning tizimli plata (main board) razyomiga 
o‘rnatiladigan kengaytirish platasidir. Shuningdek, notebuk 

---

140
(notebook) uchun mo‘ljallangan PCMCIA standartining tar-
moq adapterlari mavjuddir. Ular notebuk g‘ilofidagi maxsus 
razyomlarga o‘rnatiladi. Kompyuterning tizimli platasi ichiga 
joylashtirilgan tarmoq adapterlari biror-bir lokal shina orqali 
ulanadi. Bundan tashqari kompyuterning USB (Universal Serial 
Bus) portiga ulanadigan Ethernet tarmoq adapterlari mavjud.
Tarmoq adapteri PCI va ISA uchun tizimli shina kengaytirish 
slotlari hamda tarmoq kabeli bilan ulash uchun mo‘ljallangan 
razyomli bosma plata ko‘rinishida bo‘ladi.
Tarmoq adapteri quyidagi vazifalarni bajaradi:
– uzatish va qabul qilish vaqtida signallarni kodlash va 
dekodlash;
– qabul qilish paketida o‘zining tarmoq manzilini identifi­
katsiya lash;
– ma’lumotlarni parallel koddan ketma-ket kodga o‘zgartirish 
va aksini bajarish;
– o‘zining ichki registrlarida ma’lumotlarni buferlash;
– ziddiyatli vaziyatlarni aniqlash va ajratilgan muhitdan foy-
dalanish algoritmini amalga oshirish;
– nazorat yig‘indisini hisoblash;
– almashuv protokollariga rioya qilish .
Tarmoq adapterlari tarmoq turida foydalanishiga (simli va 
simsiz) va ishlash tezligiga qarab farqlanadi. Tarmoq adapterlari 
ko‘rinishi va tuzilishiga qarab, ichki va tashqi bo‘ladi (8.5-rasm).
8.5-rasm.