N husanov m. Husanova r. Xo‘jaqulova

2-topshiriq. Tahrir haqidagi matnni o‘qib chiqing, mazmuniga mos 6 ta savol tuzing.
Ma’lumki ma’lumotni ommabop, ixcham, qiziqarli qilib yetkazishda tahrirning o‘z o‘rni bor. Maqola muallifning o‘zi yoki o‘zgalar tomonidan tahrir etilnshi mumkin. Har bir maqola mavzu doirasida, muallif maqsadidan kelib chiqqan holda tahrir etilar ekan, u qator mezonlar asosida amalga oshiriladi. Rus tilidagi "redaktirovat" aslida lotinchadan olingan bo‘lib, "tartibga keltirish" degan ma’noni anglatadi. Har qanday tahrir muallifning asosiy maqsadiga tayanadi. Tahrir etuvchi fakt bilan bog‘liq holda muallif ijodiga sayqal beradi. Taqriz asarga baho berish bo‘lsa, tahrir esa unga yo‘nalish berishdir. Tahrir etuvchi muallif ishiga hech qanday mayllarga berilmasdan xolislik bilan yondoshishi, unga ko‘maklashishi zarur. Tahrir etish yozishdan ham murakkab bo‘lib yengil tuzatishlar qilinadi, imlo va tinish belgi xatolari to‘g‘rilanadi, uslubiy g‘alizliklar yuqotiladi, yangi so‘z va iboralar qo‘shiladi yoki qisqartiriladi.
3-topshiriq. Tahrir jarayonida aniqlik va haqqoniylikning ahamiyati, o‘rniga e’tibor bering, amaliyotda undan foydalanishga harakat qiling.
Shunday mavzularga tegishli yangiliklar borki, ularda statistika, hisob-kitob ko‘rsatkichlari yetakchilik qiladi. Iqtisodiyot mavzusi shunga misoldir. Bular raqam, dalillarga asoslanganligi bilan ajralib turadi. Unda noaniqlik, mujmal ma’lumotlar berilmasligi zarur, Fakt fikrni fikr faktni inkor etmasligi lozim. Aks holda maqsad to‘laqonli chiqmaydi. Faktlarning aniqligi fikrning tugalligini anglatadi. Hujjatlarga asoslanmasdan berilgan ma’lumot shubha va gumondan tashqari jamoa orasida anglashilmovchilikni keltirib chiqarishi mumkin.
Tahrir jarayonida ma’lumotlarning aniqligi solishtirish, qiyoslash va faktlar asosida aniqlanadi.
4-topshiriq. Maqola haqidagi matnni o‘qib chiqing va maqolaning mazmuni, tuzulishi va turini o‘rganing.
Maqola-publitsistik uslubga xos janr. Maqolada kundalik ijtimoiy hayotda ro‘y berayotgan davlat siyosati, iqtisodiyot, voqea-hodisalar tahlil qilinadi, nazariy, ommaviy jihatdan umumlashtiriladi, texnika, fan va madaniyatda erishilgan yutuqlar, ilg‘or ish tajribalari aks ettiriladi. Turli nuqsonlar tanqid qilinadi. Matbuotda bosh maqola, nazariy va targ‘ibot maqola, muammoli maqola keng qo‘llaniladi.
Bosh maqola (yoki tahririyat tomonidan yoziladigan maqola) tahririyatning eng mas’uliyatli maqolasi hisoblanadi. Ushbu maqolada ichki va xalqaro hayotga doir muhum masalalarni o‘quvchilarga yetkazish - asosiy vazifa hisoblanadi. Bunday maqola ma’lum bir masala yuzasidan yo‘l-yo‘riq ko‘rsatishi, kamchiliklarni ochib tashlashi, har bir ishning asosiy haqiqiy yo‘lini belgilab berishi lozim. Prezident farmonlari, Oliy Majlis qonunlari, Vazirlar Mahkamasi tomonidan qabul qilinadigan davlat va hukumat hujjatlari, qarorlari, qonunlari davrning dolzarb masalalari bosh maqolada yoritiladi. Nazariy maqola va targ‘ibot maqolaning asosiy vazifasi mustaqillik, milliy g‘oya, istiqlol mafkurasining asoslari va prinsiplarini; ilmiy maqolaning vazifasi fan, madaniyat, texnika yutuqlarini tushuntirish, ommalashtirish, o‘quvchining g‘oyaviy, ilmiy saviyasini oshirishdan iborat. Muammoli maqolada esa munozara va bahs asosiy o‘rinda bo‘ladi hamda muallif o‘z qarashlarini o‘rtaga tashlaydi.
Maqola so‘zi keng ma’noda gazeta, jurnal, radio, televideniya, shuningdek, to‘plamlardagi ilmiy asarlarga nisbatan ham qo‘llaniladi.
5-topshiriq. Tarjimai holning tuzilishiga e’tibor bering va namunadan foydalanib tarjimai holingizni yozing. Tarjimai holingizdagi atoqli otlar (antroponim va toponim)ning ma’nosini izohlang.