N e I t va gaz m ahsulotlarining I izik-kimyoviy tahlili

etilakrilat (IV)ning IQ-spektrlari.
38

---

С —C l (663 sm -1) b o g ia m in g valent, shuningdek, О —H bog‘ning 
deform atsion (1393 sm -1) tebranishlari kuzatiladi (13-rasm , I) 2-xlor- 
etanolga kaliy sianid t a ’sir ettirilganda (3-oksipropionitril (II) hosil 
bo'lad i:
H O - C H
2
- C H
2
- C l — ! ^ ^ H O - C H
2
- C H 2- C = N -»
- ^ C H
2
= C H - C = N ^ C H
2
= C H - C ^
Ш
I V
(I-oksipropinnitrilning IQ -spek trid a gidroksil gruppaning m aksi- 
m um i saq lan ibq olg an holda, C —Cl bog‘ tebranishlariga to ‘g ‘ri kela­
digan m aydon (663 sm-1) y o ‘qolib, o ‘rniga 2252 sm
"
1
da C = N gruppa 
u c h u n xos m aksim um hosil b o ‘ladi (13- rasm , TI). p-oksipropionitril 
degidratlanganda hosil b o ‘ladigan akrilonitril (III) spektri O H g u a ih
m aksim um ining y o ‘qoIishi va yangidan C H 2= C H (1620 s m 1, C = C
g ru p p a s in in g v a le n t te b ra n is h la ri), С —H (3038 va 3070 sm
- 1
to ‘yinm agan birikm alardagi С —H ning valent tebranishlari), 
C ~ H
(980 sm
'
1
va 1420 sm
'
1
vinil guruhi yonidagi С —H ning deform atsion 
tebranishlarning vujudga kelishi bilan tavsiflanadi (13-rasm , III).
C = N gruppaning valent tebranishlari esa 
C = C
bilan tutashgani 
u ch u n to ‘lqin uzunligi qisqa b o ‘lgan soha to m o n (2230 s m 1) siljigan. 
Akril kislota alkogoliz qilinganda u n in g etil efiri (IV) hosil b o ‘ladi. 
Efirning IQ -sp ektrid a m urakkab efir g ruppa (1735 sm -1) C = 0 ning 
h a m d a (1205 s m 1) С —О n in g v a le n t te b ra n is h la ri k u z a tila d i. 
2230 sm
- 1
dagi m aksim um (C = N ); y o ‘qolganda vinil gruppaga m os 
keladigan m aksim um lar saqlanib qolgan (13-rasm , IV).
Yuqoridagi m isollardan ko‘rinib turibdiki, reaksiyaning m aqsadga 
m uvofiq yo‘nalishda borish yoki borm asligini aniqlashda IQ -spektro- 
skopiyaning aham iyati katta.