N. B. Yahyoxonov h. I. Allayorov

Tovar tarqatish — ishlab chiqarilgan tovarlarni iste’molchilarga yetkazib berish faoliyati.
Tovar tarqatish kanali — tovarlarni ishlab chiqaruvchilardan iste’molchilarga bo‘lgan makon va zamonda tovar harakatini amalga oshirish va mulk huquqini o‘z



² Ибрагимов Р.Г. Маркетинг. Т.: Шарқ, 2002 й.
³ Котлер Ф. Основы маркетинга. М.: «Новое знание» 2000 г.
⁴ Ғуломов С.С. Маркетинг. Т.: Меҳнат. 2002 й.
zimmasiga oladigan tashkilotlar, korxonalar, shaxslar to‘plami; ishlab chiqarishdan iste’molgacha tovar o‘tadigan yo‘l.
Tovar harakati — tovarlarning ishlab chiqarilgan joydan iste’mol qilinadigan joygacha jismoniy harakati bo‘lib, ularni joylashtirish, saqlash, jo‘natish, tashish, yuklash, tushirish, zaxiralarini shakllantirish jarayonlaridan iborat.
Tovarlarni intensiv (jadal) tarqatish — kundalik iste’mol tovarlarini mumkin qadar ko‘proq joylarda tezroq sotish.
Tovarlarni jalb etib tarqatish — avvaliga iste’molchilarda yangi tovarga talab shakllantirish, so‘ng vositachilarni jalb etish.
Tovarlarni selektiv tarqatish — tovarlarni tarqatishda ishtirok etishni istagan vositachilardan faqat ayrimlari jalb etiladi.
Tovarlarni eksklyuziv tarqatish — ma’lum hududda ayrim tovarlarni tarqatish, sotish huquqi yagona bir vositachiga beriladi.



Marketing faoliyatida ishlab chiqarilgan tovarni pirovard iste’molchiga vaqt va masofa oralig‘ida yetkazib berilishi sotuv kanali orqali amalga oshiriladi. Sotuv kanali – bu ishlab chiqaruvchi bilan iste’molchi o‘rtasidagi yo‘l bo‘lib, ushbu yo‘lda faqat tovar harakatlanadi. Tovar harakatini tashkil etish va boshqarish sotuv kanalining asosiy ish faoliyatiga kiradi.

1. chizma. Iste’mol tovarlari sotuv kanallarining pog‘onalar soni bo‘yicha

turlari.

1.