N. B. Dilmurodov

Qov suyagi – os pubis
kranial tomonda joylashib, qov chokini va bu 
quymich choki bilan birgalikda tos choki – 
symphysis pelvis
ni hosil qiladi. Qov 
suyagida ham 2 ta butoq bo‘ladi: a) o‘yiq butog‘i – 
ramus acetabularis;
oldingi 
tomonida qov tarog‘i – 
pecten ossis pubis
va qov bo‘rtigi –
tuber pectineus
bo‘ladi; b) chok butog‘i – 
ramus symphyseus
– uzunasiga joylashgan. Qov 
suyagining oldingi tomonida qov bo‘rtigi – 
tuber pubis
joylashgan bo‘lib, u 
ayniqsa erkak hayvonlarda yaxshi rivojlangan. Erkak hayvonlarda – ventral 
devori gorizontal joylashadi, quymich yoyi va katta quymich kesigi chuqur, 
quloqsimon o‘simtasi orqaga siljigan bo‘ladi. Urg‘ochilarda – ventral devori 
oldinga egilgan, qov bo‘rtigi kam, quloqsimon o‘simta oldinga siljigan bo‘ladi.
Quymich suyagi – os ischii
orqa tomonida yotadi. Suyakning tanasi – 
corpus ossis ischii
ning pastki qavariq va yuqorigi botiq yuzalari bo‘ladi. 
Tanasining oldingi tomonida yopiluvchi teshik – 
foramen obturatorium,
orqa 
tomonidan quymich yoyini – 
arcus ischiadicus
va quymich bo‘rtigi – 
tuber 
ischiadicum
ni hosil qiladi. Quymich suyagining lateral tomoni quymichning 
kichik kesigi – 
incisura ischiadica minor
ni hosil qiladi, medial uchi esa quymich 
chokini hosil qilishda ishtirok etadi. Oldinga qarab 2 ta butoq chiqadi: a) chok 
butog‘i – 
ramus symphyseus
– tos chokini hosil qiladi; b) o‘yiq butog‘i – 
ramus 
acetabularis
bug‘im hosil qilishda ishtirok etadi.
Hayvonlardagi farq qiluvchi xususiyatlari. 
Otda – tos bo‘shlig‘i konus 
shaklda, quymich suyagi varaqsimon bo‘ladi, yonbosh suyagining qanoti yaxshi 
rivojlangan. Cho‘chqada – yonbosh suyagining qanoti kichik, sag‘ri yuzasining 

---

tarog‘i yaxshi rivojlangan, qov va quymich suyaklari qisqaroq va kuchli, bo‘rtiklari 
yaxshi o‘sgan bo‘ladi.
Tos kamari 
A-itniki, B-cho‘chqaniki, V-qo‘yniki,-echkiniki, D-sigirniki, E-biyaniki, J-
ayg‘irniki. 1-maklok, 2-yonbosh, tarog‘i, 3-dumg‘aza do‘ngi , 4-yon suyakning 
sag‘ri yuzasi, 5-sag‘ri chizig‘i, 6-yonbosh suyakning tanasi, 7-katta quymich 
o‘yig‘i, 9-bo‘g‘im chuquri, 15-quymich suyagi o‘qi, 16-kichik quymich o‘yig‘i, 17-
quymich suyagi do‘ngi, 18-quymich suyagining choki, 19-quymich suyagining 
bo‘g‘im qismi, 20-quymich suyagi tanasi, 21- yoyi, 22-qov suyagining bo‘g‘im 
qismi, 23-qov suyagining chok qismi, 24-yopiq teshik, 25-qov suyagining do‘ngi, 
26-qov tarog‘i, 28-chanoq choki.